Kontynuujemy serię artykułów o najciekawszych kwestiach dotyczących polskiego prawa. Dziś interesuje nas zapis na sąd polubowny. O tym szerzej w niniejszym artykule, który przeczytasz w kilka minut!
Zapis na sąd polubowny jest to umowa przedprocesowa, która pozwala sądowi polubownemu rozstrzygnąć powstały albo mogący powstać w przyszłości między stronami spór.
Ustawodawca normuje zapis na sąd polubowny w ramach art. 1154 i n. k.p.c. Sądy polubowne są sądami niepaństwowymi. Orzekają w nich arbitrzy, na podstawie prawa właściwego dla danego stosunku prawnego. Postępowanie toczące się przed sądami polubownymi jest jednoinstancyjne.
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, strony mogą poddać pod rozstrzygnięcie sądu polubownego:
1) spory o prawa majątkowe, z wyjątkiem spraw o alimenty;
2) spory o prawa niemajątkowe, jeżeli mogą one być przedmiotem ugody sądowej.
Poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego wymaga umowy stron, w której należy wskazać przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć. Jest to podstawowa treść omawianej umowy, którą można wzbogacić zgodnie z wolą stron. Bezskuteczne są jednak postanowienia zapisu na sąd polubowny naruszające zasadę równości stron, w szczególności uprawniające tylko jedną stronę do wytoczenia powództwa przed sądem polubownym przewidzianym w zapisie albo przed sądem.
Zapis na sąd polubowny powinien być sporządzony na piśmie. Wymaganie dotyczące formy zapisu na sąd polubowny jest spełnione także wtedy, gdy zapis zamieszczony został w wymienionych między stronami pismach lub oświadczeniach złożonych za pomocą środków porozumiewania się na odległość, które pozwalają utrwalić ich treść. Powołanie się w umowie na dokument zawierający postanowienie o poddaniu sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego spełnia wymagania dotyczące formy zapisu na sąd polubowny, jeżeli umowa ta jest sporządzona na piśmie, a to powołanie się jest tego rodzaju, że czyni zapis częścią składową umowy.
Zapis na sąd polubowny może wskazywać stały sąd polubowny jako właściwy do rozstrzygnięcia sporu. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, wiąże je regulamin stałego sądu polubownego obowiązujący w dacie wniesienia pozwu.
Tak. Zapis na sąd polubowny może nastąpić na szczególnych zasadach np. w sprawach dotyczących sporów ze stosunku pracy. W takim przypadku poddanie sporu pod rozstrzygnięcie przez sąd polubowny może powstać wyłącznie po powstaniu sporu.
Sąd polubowny wydaje wyrok. Strony mogą też zawrzeć przed tym sądem ugodę. Moc prawna wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej jest równa wyrokowi sądu lub ugodzie zawartej przed sądem po ich uznaniu przez sąd lub po stwierdzeniu przez sąd ich wykonalności.
W razie wniesienia do sądu pozwu lub wniosku dotyczącego sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy. Zasady tej nie stosuje się, gdy zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny, niewykonalny albo utracił moc, jak również wtedy, gdy sąd polubowny orzekł o swej niewłaściwości.
Stan prawny: 5.3.2023 r.
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.
Pierwszy krok w sprawie utworzenia rządu
2023-11-08 10:00
Forma dokumentowa czynności prawnej
2022-03-11 17:08
Poświadczenie daty w prawie cywilnym
2024-11-20 14:59
Wniosek pracownika o zmianę rodzaju umowy o pracę
2023-06-27 07:05
Zastaw antychretyczny w praktyce
2024-08-02 20:08
Dowody elektroniczne na nowych zasadach
2023-06-19 08:40
