Po zmianach w Kodeksie Etyki Adwokackiej, przyszedł czas na debatę o nowej formie wykonywania zawodu. Czy będzie nią adwokacka spółka kapitałowa?
Formy prawne wykonywania zawodu reguluje ściśle Prawo o adwokaturze, które w art. 4a stanowi, że adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, w zespole adwokackim oraz w spółce:
1) cywilnej lub jawnej, w której wspólnikami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) partnerskiej, w której partnerami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, w której komplementariuszami są adwokaci, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, doradcy podatkowi lub prawnicy zagraniczni wykonujący stałą praktykę na podstawie przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej.
Ustawodawca dokonuje przy tym zastrzeżenia, że wyłącznym przedmiotem działalności spółek, o których mowa wyżej, jest świadczenie pomocy prawnej.
Jak wynika z powyższego, enumaratywny katalog form prawnych wykonywania zawodu nie zawiera spółki kapitałowej. Tymczasem debata na temat rozszerzenia obecnych form prawnych wykonywania zawodu adwokata trwa już od kilku lat. Jakie argumenty padają?
Jak wskazał Prezes NRA, dyskusja o adwokackich spółkach kapitałowych to wymóg uchwały Krajowego Zjazdu Adwokatury z 2021 r. Należy jednak wspomnieć, że wymiana argumentów zarówno za, jak i przeciw wspomnianej formie wykonywania zawodu nie będzie niczym nowym.
Wśród głosów opowiadających się za wprowadzeniem spółek kaitałowych do katalogu art. 4a Prawa o adwokaturze padają takie argumenty, jak zmieniające się realia ekonomiczne i związana z tym masowość oraz szeroka podaż, zatem i większa dostępność, usług prawnych. Wskazuje się przy tym na rosnącą konkurencję, czyli tworzące się spółki doradców prawnych, które dziś otwierają oddziały w wielu miastach Polski. Należy mieć również świadomość, że dla przeciętnego odbiorcy usług prawnych różnice pomiędzy adwokatem, radcą prawnym i doradcą prawnym są raczej mgliste i dlatego kancelarie doradców prawnych, których stale przybywa, mogą stanowić realną konkurencją dla adwokatów czy radców prawnych. Z drugiej strony padają argumenty przeciwne. Wskazuje się, że dopuszczenie tworzenia prawniczych spółek kapitałowych może stworzyć ryzyko, że osoby chcące w takie spółki zainwestować w zamian za udział w zysku będą wywierały presję, by maksymalizować zysk, nie bacząć przy tym na należytą ochronę interesów klienta oraz na zasady etyki zawodowej, które ich wszak nie wiązałyby, jeśli nie byliby oni adwokatami lub radcami prawnymi. Za równie istotny problem poczytuje się także dopuszczenia do zasiadania w zarządach takich spółek osób niebędących adwokatami czy radcami prawnymi. Ponadto wymienia się również ryzyko, że pomiędzy udziałowcami może dochodzić do konfliktów interesów oraz kwestię możliwego naruszenia tajemnicy adwokackiej w przypadku świadczenia pomocy prawnej przez spółki kapitałowe. W dyskusji na temat zakazu prowadzenia prawniczych spółek kapitałowych używany jest też argument, że w spółkach kapitałowych zupełnie inaczej kształtuje się kwestia odpowiedzialności wobec osób, z którymi spółkę łączą stosunki umowne (zob. Wojciech Studziński, Czas na zmiany? Argumenty za adwokackimi spółkami kapitałowymi i przeciw nim (cz. 1), "Palestra" 10/2016, s. 17 - 23).
Jak poinformował Prezes NRA, adwokacka spółka kapitałowa (jako nowa forma wykonywania zawodu) wymaga odpowiednich działań legislacyjnych, obejmujących właściwe przezpisy Prawa o adwokaturze. Prezes NRA wskazał też, że adwokacka spółka kapitałowa miałaby w 100 proc. charakter adwokacki, bez przestrzeni na zewnętrzny kapitał, ale z możliwym udziałem radców prawnych czy doradców podatkowych.
Źródło:
- komunikat NRA. https://www.adwokatura.pl/z-zycia-nra/prezes-nra-rozpoczynamy-dyskusje-o-adwokackich-spolkach-kapitalowych/
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze