Czy można odwołać zgodę blankietową?

• Redakcja
• 2022-05-27 08:57
• Komentarze (0)

Zgoda blankietowa na przysposobienie prowadzi do całkowitego zerwania więzi prawnorodzinnych pomiędzy dzieckiem a jego rodzicami i jest przesłanką orzeczenia przysposobienia całkowitego. Podpowiadamy, jakie są zasady jej udzielenia oraz odwołania.

Zgoda blankietowa

Zgoda blankietowa na przysposobienie dziecka, a więc zgoda na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego, to szczególne uprawnienie rodziców, wynikające wprost z ustawy. Na podstawie art. 119(1) k.r.o. mogą oni przed sądem opiekuńczym wyrazić zgodę na przysposobienie swego dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego. Instytucja zgody blankietowej znajduje zastosowanie w szczególności wobec najmłodszych dzieci (do 1. roku życia), a decyzja w przedmiocie jej wyrażenia nierzadko zapada tuż po urodzeniu.
Rodzicom, którzy wyrazili taką zgodę, władza rodzicielska i prawo do kontaktów z dzieckiem nie przysługują. Skutek ten następuje w momencie złożenia oświadczeń. Zgodę blankietową można wyrazić osobiście oraz w każdym momencie, z tym jednak zastrzeżeniem, że nie może to nastąpić wcześniej niż z upływem okresu wyczekiwania wynoszącego 6 tygodni od urodzenia dziecka, co wynika z art. 119(2) k.r.o., oraz nie później niż do dnia uzyskania przez dziecko pełnoletności, kiedy ustaje możliwość jego przysposobienia.
Zgoda blankietowa prowadzi do późniejszego całkowitego przysposobienia dziecka (adoptio plenissima). W tym wypadku nie jest dopuszczalne ustalenie pochodzenia przysposobionego przez uznanie ojcostwa, sądowe ustalenie lub zaprzeczenie jego pochodzenia, jak też ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

Postępowanie przed sądem opiekuńczym

Zgodę blankietową wyraża się przed sądem opiekuńczym. Nie następuje to w sprawie o przysposobienie, a w swoistym odrębnym postępowaniu przed sądem, gdzie następuje wyłącznie złożenie odpowiednich oświadczeń przez rodziców dziecka. Właściwy jest sąd miejsca zamieszkania, względnie pobytu dziecka, ponieważ to właśnie jego dotyczy postępowanie sądowe (art. 569 § 1 k.p.c.). Możliwe jest także złożenie odpowiednich oświadczeń w sądzie miejsca zamieszkania (pobytu) rodziców, stosownie do art. 589 § 1 k.p.c. Oświadczenia rodziców dziecka powinny zawierać:
1) imię i nazwisko dziecka oraz miejsce jego zamieszkania lub pobytu;
2) treść wyrażonej zgody.
Z przyjęcia oświadczenia o wyrażeniu zgody blankietowej sąd opiekuńczy sporządza protokół. Przyjmując oświadczenie sąd poucza składających je rodziców dziecka o treści przepisu art. 211a § 2 k.k. Rodzice dziecka, wyrażając zgodę na przysposobienie, oświadczają, że nie działają w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Fakt udzielenia pouczenia i przyjęcia oświadczenia odnotowuje się w protokole. Protokół ten podpisują także rodzice dziecka.

Zawiadomienie ośrodka adopcyjnego

O wyrażeniu przez rodziców zgody na przysposobienie dziecka bez wskazania osoby przysposabiającego zawiadamia się właściwy ośrodek adopcyjny, prowadzący wojewódzki bank danych o dzieciach oczekujących na przysposobienie. W przyszłości ośrodek ten zakwalifikuje osoby ubiegające się o adopcję jako rodziców adopcyjnych dziecka, wobec którego wyrażono zgodę blankietową. W ewentualnym postępowaniu adopcyjnym rodzice, którzy wyrazili zgodę na przysposobienie ich dziecka w przyszłości bez wskazania osoby przysposabiającego, nie mogą brać udziału, toteż nie wzywa się ich na rozprawę.

Odwołanie zgody blankietowej

Zgoda blankietowa jest czynnością odwołalną. Odwołanie zgody blankietowej prowadzi do odwrócenia skutków prawnych jej udzielenia. W ten sposób następuje przywrócenie więzi prawnorodzinnych pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Wskutek odwołania zgody blankietowej przywrócona zostaje władza rodzicielska, prawo do kontaktów z dzieckiem, stosunek alimentacyjny oraz możliwość dziedziczenia po sobie. Odwołanie zgody blankietowej następuje przez oświadczenie złożone przed sądem opiekuńczym. Zastosowanie ma podobna procedura jak w przypadku wyrażenia takiej zgody. Można tego dokonać nie później niż przed wszczęciem sprawy o przysposobienie dziecka przez rodziców adopcyjnych, tj. aż do momentu skutecznego złożenia w sądzie wniosku o przysposobienie dziecka. Fakt odwołania zgody potwierdza się za pośrednictwem wzmianki w protokole, w którym wyrażono zgodę na przysposobienie. Protokół podlega podpisaniu przez odwołujących zgodę blankietową. Podobnie jak w przypadku złożenia oświadczenia, także przy jej odwołaniu zawiadamia się właściwy ośrodek adopcyjny, prowadzący wojewódzki bank danych o dzieciach oczekujących na przysposobienie.

Stan prawny: 26.5.2022 r.

Treści publikowane w Serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.