Bezwarunkowy dochód podstawowy to pomysł, który z jednej strony ma przeciwdziałać ubóstwu, z drugiej zaś budzi spore kontrowersje i rodzi wątpliwości. Jak narodziła się idea bezwarunkowego dochodu? Czy będzie on szansą dla mniej zamożnych osób i pobudzi ich aktywność zawodową, czy wręcz przeciwnie, udowodni, że praca nie zawsze popłaca?
Bezwarunkowy dochód podstawowy, wbrew pozorom, to nie novum. Idea dochodu podstawowego, czy też dochodu minimum, ma swoje źródło. Przede wszystkim źródłem tym jest tradycja socjalistyczna, odwołująca się do wyrażonej w dziele Utopia (1516) myśli chrześcijańskiego humanisty Thomasa More’a o zagwarantowaniu każdemu człowiekowi środków do życia niezależnie od jego pracy.Myśl ta została następnie podjęta z innych publikacjach przez angielskiego myśliciela i uczestnika wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, Thomasa Paine’a. W pracy Sprawiedliwość agrarna (1797) opowiedział się on za szeroką redystrybucją własności finansowaną z podatku od własności ziemskiej. Ziemia, według Paine’a, jest dobrem wspólnym wszystkich ludzi, każdy człowiek ma naturalne prawo do ułamka dóbr naturalnych. Posiadacz ziemi winien więc płacić proporcjonalną rentę gruntową, którą rząd spożytkuje na cele wspólne. Z tych idei wywodzą się poglądy dwudziestowiecznych zwolenników gwarantowanego dochodu na poziomie minimum socjalnego reprezentowane przez amerykańskiego ekonomistę, noblistę Jamesa Meade’a. Dochód ten należy się według Meade’a każdemu, ponieważ na bogactwo jednostki składa się zbiorowa praca i innowacyjność pokoleń, a znacząca część ludzkiej aktywności niezbędna społeczeństwu, jak praca kobiet w domu, nie jest wynagradzana w systemie gospodarki rynkowej. Niemiecki przedsiębiorca, Gotz Werner, mówi o odwróceniu powszechnie przyjętej logiki: zamiast żądać od ludzi, by pracowali za płacę, przyznaje się im dochód bezwarunkowy po to, aby mogli pracować.
Polska ma być kolejnym krajem, w którym testowany będzie bezwarunkowy dochód podstawowy. Eksperyment odbędzie się w gminach na Warmii i Mazurach i ma trwać dwa lata. Zostanie on przeprowadzony na grupie minimum 5 tys. mieszkańców, maksymalnie 31 tys. Nad eksperymentem czuwać będzie Stowarzyszenie Warmińsko-Mazurskich Gmin Pogranicza.
Bezwarunkowy dochód podstawowy wypłacany będzie niezależnie od spełnienia jakichkolwiek warunków. Oznacza to, że osoby objęte eksperymentem nie będą musiały spełniać żadnych kryteriów, takich jak sytuacja rodzinna bądź zawodowa, wykształcenie czy wysokość dochodu.
W ramach pilotażowego programu, jego uczestnicy otrzymają 1 300 zł miesięcznie przez 2 lata.
Źródło:
- Bezwarunkowy dochód podstawowy Opracowania tematyczne OT–667, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/164/plik/ot-667.pdf
- https://zielonalinia.gov.pl/-/polska-zaczyna-nowy-program.-ludzie-dostana-1-3-tys.-zl-miesiecznie-za-nic
Treści publikowane w Serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.
21 marca - Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową
2023-03-21 14:00
Dzień Ojca -jaka jest jego historia?
2022-06-23 18:00
SN: Odmowa udziału w referendum podlega odnotowaniu
2023-10-10 13:47
Zdalne rozprawy już na stałe w polskich sądach
2023-05-09 17:00
Wniosek o rejestrację pojazdu - zmiany od nowego roku
2023-10-12 16:11
Powołanie Rady Ministrów w świetle Konstytucji
2023-09-01 10:00
Wesołych Świąt Bożego Narodzenia
2023-12-24 15:00
Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka
2023-12-10 10:00
Kobiety - prawniczki, które przeszły do historii
2024-03-08 08:00
