Źródło grafiki: https://pixabay.com
Kontynuujemy serię artykułów o najciekawszych kwestiach dotyczących polskiego prawa. Dziś przedstawiamy jedno z najistotniejszych zagadnień prawa spadkowego - dział spadku.
Gdybyśmy chcieli opisowo odnieść się do istoty działu spadku, powiedzielibyśmy, że znajduje on zastosowanie wówczas, gdy spadek przypada kilku spadkobiercom ustawowym i stanowi ich wspólność. Stan ten może się utrzymywać bez ograniczeń czasowych, jednak należy zauważyć, że cechą wspólności majątkowej jest to, że żaden ze współwłaścicieli nie może korzystać z pełni praw właścicielskich do majątku. Stąd wspólność taka ma zwykle charakter tylko przejściowy, a spadkobiercy decydują się na dział spadku, czyli zniesienie owej współwłasności.
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Jeżeli do spadku należy przedsiębiorstwo, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.
Ważne
Jeżeli jednak w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość albo przedsiębiorstwo jest objęte zarządem sukcesyjnym, umowa o dział spadku powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Nie. Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek, ale z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. Sądowy częściowy dział spadku może nastąpić w szczególności z tego powodu, że w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo. Natomiast umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Tak. Poza tym, co zostało zasygnalizowane powyżej, w przypadku gdy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo, dział spadku obejmuje to przedsiębiorstwo z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia kontynuacji prowadzonej przy jego wykorzystaniu działalności gospodarczej. Chodzi więc o to, aby przedsiębiorstwo pozostało w ruchu. Przesłanką negatywną zachowania przedsiębiorstwa jest okoliczność, że spadkobiercy oraz małżonek spadkodawcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie, nie osiągnęli porozumienia co do kontynuacji działalności prowadzonej przy wykorzystaniu przedsiębiorstwa.
Rozwiązanie powyższe jest wskazówką dla sądu przeprowadzającego dział spadku. Ma ono na celu zachowanie funkcjonującego przedsiębiorstwa, które stanowi cenną wartość z punktu widzenia interesu ogółu spadkobierców, rynku pracy oraz sytuacji gospodarczej państwa.
Natomiast wydaje się, że zachowanie przedsiębiorstwa nie jest bezwzględnie konieczne, gdy do działu spadku dochodzi w drodze umowy. Takie ograniczenie godziłoby w zasadę swobody umów (art. 353[1] k.c.).
Ustawodawca zawarł w Kodeksie cywilnym regulacje o zaliczeniu na schedę spadkową darowizn i zapisów windykacyjnych. Celem tych regulacji jest wyrównanie praw spadkobierców ustawowych przez uniemożliwienie swego rodzaju „wyprowadzenia” majątku spadkowego za życia spadkodawcy.
Zaliczenie na schedę spadkową przeprowadza się w ten sposób, że wartość darowizn lub zapisów windykacyjnych podlegających zaliczeniu dolicza się do spadku lub do części spadku, która ulega podziałowi między spadkobierców obowiązanych wzajemnie do zaliczenia, po czym oblicza się schedę spadkową każdego z tych spadkobierców, a następnie każdemu z nich zalicza się na poczet jego schedy wartość darowizny lub zapisu windykacyjnego podlegającej zaliczeniu.
Na skutek przeprowadzenia powyższej operacji obdarowany spadkobierca otrzyma odpowiednio mniejszą część majątku podlegającego działowi.
Jeżeli wartość darowizny lub zapisu windykacyjnego podlegających zaliczeniu przewyższa wartość schedy spadkowej, spadkobierca nie jest obowiązany do zwrotu nadwyżki. W wypadku takim nie uwzględnia się przy dziale spadku ani darowizny lub zapisu windykacyjnego, ani spadkobiercy zobowiązanego do ich zaliczenia.
Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów. Natomiast od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
__________________________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
Co zawiera projekt ustawy o kryptoaktywach?
2024-03-18 10:35
Korzystne zmiany w podatkach jeszcze w tym roku?
2025-01-16 10:00
5 pytań do prawnika: DYSPONOWANIE MASĄ UPADŁOŚCI
2025-02-24 19:00
Zbyt wysokie oprocentowanie pożyczek uderza w sędziów i prokuratorów
2023-03-30 13:18
UOKiK: Sylwester Szczęścia wprowadzał konsumentów w błąd
2023-12-29 15:00
Schron wybudujesz bez pozwolenia na budowę
2024-03-01 10:12
Dark patterns - otwarty webinar UOKiK już 24 sierpnia
2023-08-23 08:00
