Źródło grafiki: https://pixabay.com
Analizując opublikowane przez komisje protokoły łatwo zauważyć, które zadania wywołały najwięcej problemów.
Analizując protokoły komisji egzaminacyjnych można wskazać, z którymi zadaniami zdający mieli największy problem i które generowały negatywny wynik końcowy. Poniższe statystyki opierają się na udostępnionych protokołach, dlatego obejmują jedynie te dane, które komisje podały do publicznej wiadomości. Nie wszystkie komisje podawały przy tym oceny cząstkowe przyznane za każde z zadań. Oznacza to, że poniższe zestawienie może być inne w zależności od miejsca zdawania egzaminu.
Rozpoczynając od Komisji w Lublinie, która podała również oceny cząstkowe, wskazać należy, że najtrudniejsze okazały się zadania z prawa cywilnego i gospodarczego. Na drugim miejscu uplasowało się prawo karne. Inaczej było w Szczecinie. Tutaj najwięcej problemów sprawiło zadanie z prawa karnego, a prawo gospodarcze uplasowało się na drugim miejscu. Prawo cywilne nie zrodziło natomiast większych trudności.
Skoro prawo gospodarcze wywołało tyle zamieszania, to sprawdźmy, jak należało rozwiązać egzaminacyjny kazus. Zdaniem zespołu do przygotowania zadań na egzamin adwokacki:
1. Zdający powinien przygotować umowę pożyczki. Umowa powinna zawierać przede wszystkim elementy przedmiotowo istotne właściwe dla niej.
2. Z uwagi na fakt, że jeden ze wspólników dającego pożyczkę jest jednocześnie członkiem zarządu biorącego pożyczkę, a umowa spółki jawnej zakłada łączną reprezentację obu wspólników, biorącego pożyczkę powinna reprezentować rada nadzorcza (art. 46 § 1 pkt 8 ustawy – Prawo spółdzielcze).
3. Fakt pozostawania przez jednego ze wspólników spółki jawnej członkiem zarządu spółdzielni nie stanowi naruszenia przepisu art. 56 Kodeksu spółek handlowych ani art. 56 § 3 ustawy – Prawo spółdzielcze z uwagi na to, że podmioty te nie prowadzą działalności konkurencyjnej.
4. Uprawnienie osób zawierających umowę winno być wykazane właściwymi dokumentami.
5. Z uwagi na fakt, że umowa zawarta jest na czas oznaczony, zaś zwrot pożyczki ma następować w ratach, zdający winien zawrzeć w umowie precyzyjne zapisy tego dotyczące, związane w szczególności z terminami płatności poszczególnych rat, ich wysokością, momentem uznania za zapłacone.
6. Z uwagi na fakt, że umowa przygotowywana jest na zlecenie dającego pożyczkę, dodatkowym walorem pracy byłoby wskazanie w jej treści, że opóźnienie w płatności poszczególnych rat pożyczki może skutkować postawieniem całości niespłaconej kwoty w stan natychmiastowej wymagalności.
7. Zdający powinien dostrzec, że zgodnie z założeniami do umowy, w jej treści powinny znaleźć się dwojakiego rodzaju odsetki:
a) kapitałowe (tzw. wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału);
b) za opóźnienie (naliczane w razie bezskutecznego upływu terminu zwrotu kapitału) i opisać procedurę ich naliczania.
8. W umowie należy zawrzeć konsekwencje akceptowanego przez dającego pożyczkę wcześniejszego zwrotu pożyczki.
9. Umowa powinna, zgodnie z założeniami do niej, zabezpieczać interes dającego pożyczkę, w zakresie jej zwrotu, w szczególności w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie, co z kolei powoduje konieczność zawarcia w umowie zapisów dotyczących np. wzajemnych praw, opisu zabezpieczonej wierzytelności, sposobu zaspokojenia się przez wierzyciela z przedmiotu przewłaszczenia w razie niezwrócenia pożyczki, wzajemnych rozliczeń w tym zakresie.
10. Założenia umowy przewidują ustanowienie ewentualnych dalszych zabezpieczeń zwrotu pożyczki, co może nastąpić np. w formie weksla, z tym zastrzeżeniem, że umowa nie powinna być na rzecz wierzyciela zabezpieczona nadmiernie (vide: wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 28 października 2010 r., sygn. akt II CSK 218/10).
11. Zdający powinien wskazać w treści pracy, że całość rozliczeń pieniężnych pomiędzy stronami winna odbyć się w formie bezgotówkowej.
12. W konsekwencji powyższego, zdaniem zespołu, najistotniejszymi elementami pracy rzutującymi na ocenę powinny być w szczególności:
a) sporządzenie umowy ważnej i prawnie skutecznej;
b) właściwe określenie reprezentacji stron;
c) właściwy opis elementów przedmiotowo istotnych umowy;
d) wypełnienie poleceń zawartych w założeniach do umowy, w tym założeń dodatkowych;
e) prawidłowe zabezpieczenie interesów strony, na zlecenie której adwokat przygotowuje umowę;
f) zachowanie prawidłowej systematyki umowy;
g) umiejętność posługiwania się słownictwem prawniczym;
h) prawidłowe i niewykraczające poza założenia zadania, ewentualne uzupełnienie stanu faktycznego.
Również prawo karne wywołoło niemały zamęt.
Zdaniem zespołu do przygotowania zadań na egzamin adwokacki, w przypadku zadania z zakresu prawa karnego, zasadne jest sporządzenie apelacji w imieniu oskarżonego. Należało zwrócić uwagę na następujące problemy:
1. Skazując oskarżonego Piotra Stanisza za przestępstwo stypizowane w art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., Sąd dopuścił się obrazy prawa materialnego poprzez przyjęcie, że działanie oskarżonego polegające na próbach dokonania płatności kartą płatniczą na kwoty odpowiednio 30,50 zł, 40,99 zł i 45,55 zł stanowiło tzw. usiłowanie udolne z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k., podczas gdy działanie to należało zakwalifikować jako usiłowanie nieudolne w rozumieniu art. 13 § 2 k.k. Sąd dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, w szczególności związanych z zablokowaniem karty płatniczej, ale nie rozważył, czy zablokowana już w chwili czynu karta płatnicza była środkiem nadającym się do popełnienia czynu zabronionego, czy też nie. Konsekwencją braku dostrzeżenia tej okoliczności był błąd w subsumpcji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 22 marca 2017 r., sygn. akt III KK 349/16). Należy bowiem zauważyć, że usiłowanie nieudolne zachodzi wtedy, gdy jeszcze przed jego podjęciem (ex ante) obiektywny stan rzeczy przesądza o tym, że zachowanie sprawcy nie doprowadzi do dokonania z przyczyn wymienionych w art. 13 § 2 k.k. Różnica między usiłowaniem udolnym a usiłowaniem nieudolnym polega na tym, że w usiłowaniu udolnym dokonanie jest zawsze potencjalnie możliwe (choćby nawet szanse realizacji zamiaru sprawcy były obiektywnie niewielkie), a przy usiłowaniu nieudolnym dokonanie nie może nastąpić (zob. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dn. 19 stycznia 2017 r., I KZP 16/16). Wobec faktu, że oskarżony za każdym razem podczas usiłowania dokonania zapłaty kartą płatniczą przełamywał jej zabezpieczenie w postaci numeru PIN, to niewątpliwe jest, że jego zachowanie wyczerpywało znamiona występku kradzieży z włamaniem z art. 279 § 1 k.k., a nie stanowiło przestępstwa kradzieży zwykłej z art. 278 § 1 k.k. bądź wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. Zdaniem zespołu, w związku z podniesieniem zarzutu apelacyjnego co do tego czynu, należy wnioskować o zmianę wyroku zarówno co do przyjętej kwalifikacji prawnej, jak i co do wymiaru kary, w tym o nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet o odstąpienie od jej wymierzenia.
2. Sąd Rejonowy błędnie skazał oskarżonego za czyn z art. 178a § 1 i 4 k.k. Z informacji zawartych w aktach sprawy wynika, że kara ograniczenia wolności orzeczona wobec oskarżonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Brzezinach z dnia 5 listopada 2018 r., sygn. akt II K 118/18 za występek z art. 178a § 1 k.k. została wykonana w dniu 28 listopada 2019 r. Orzeczony tym samym wyrokiem zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów w ruchu lądowym wykonano w dniu 30 stycznia 2021 r. W chwili czynu, tj. 6 października 2022 r. nie obowiązywał już oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczony w związku ze skazaniem za przestępstwo, zaś zgodnie z art. 107 § 4 k.k. w czasie orzekania (14 lutego 2023 r.) uległo już zatarciu skazanie na karę ograniczenia wolności, co nastąpiło z upływem 3 lat od wykonania tej kary, czyli 28 listopada 2022 r. Nie ma przy tym znaczenia, że w chwili czynu zatarcie skazania jeszcze nie nastąpiło (vide: wyroki Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 21 marca 2018 r., III KK 36/18; z dnia 27 maja 2020 r., IV KK 553/19; z dnia 17 czerwca 2020 r., V KK 191/20; z dnia 22 października 2021 r., II KK 459/21). W zakresie przedmiotowego zarzutu apelacyjnego, w ocenie zespołu, za zasadne należy uznać w szczególności wnioskowanie o wyeliminowanie z opisu czynu i kwalifikacji prawnej § 4 art. 178a k.k., obniżenie wymierzonej kary, uchylenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów oraz zmniejszenie świadczenia na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
3. Sąd Rejonowy nieprawidłowo obciążył oskarżonego opłatą w kwocie 400 zł. W przedmiotowej sprawie na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych prawidłową jest kwota 300 złotych. W tym zakresie Sąd dopuścił się zatem obrazy prawa materialnego. Trzeba przy tym podkreślić, że wysokość opłaty zasądzonej od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa jest elementem składającym się na merytoryczną część wyroku, bowiem dotyczy ona konsekwencji prawnych wynikających dla oskarżonego na skutek wydania wyroku stwierdzającego jego sprawstwo i winę. Nadto, jak wynika z zadania, oskarżony nie posiada majątku ani dochodów poza zasiłkiem z pomocy społecznej. Za prawidłowy uznać więc należy, jeśli zostanie podniesiony, zarzut niezwolnienia oskarżonego od obowiązku pokrycia kosztów sądowych (art. 624 § 1 k.p.k.). Za zasadny uznać należałoby więc także wniosek o zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, w tym w szczególności od opłaty.
4. Piotr Stanisz – jak wynika z treści protokołu zatrzymania osoby – został zatrzymany w dniu 6 października 2022 r. o godz. 12.15, a zwolniony w dniu 7 października 2022 r. o godz. 14.30. Na poczet orzeczonej kary powinien zostać zaliczony okres rzeczywistego pozbawienia wolności w wymiarze 2 dni (art. 63 § 1 k.k.). Zaliczenie takowe może nastąpić również w drodze postanowienia, ale wnoszący apelację na korzyść winien dostrzec tę kwestię, pominiętą w wyroku sądu pierwszej instancji (art. 413 § 2 pkt 2 k.p.k.).
Źródło:
- Zadania na egzamin adwokacki 2023, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/zadania-wraz-z-opisem-istotnych-zagadnien-na-egzamin-adwokacki-w-2023-r
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
Test powtórkowy dla studentów i aplikantów – mienie
2024-07-07 09:19
W Płocku powstanie Akademia Mazowiecka
2022-08-09 17:00
Na tych zagadnieniach skupił się próbny egzamin radcowski
2024-03-29 12:00
Rozpoczęły się egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze 2024
2024-09-28 10:00
Egzamin sędziowski 2023: Ogłoszono wyniki części pisemnej
2023-04-02 19:00
Egzamin wstępny na aplikacje prawnicze: Test - Konstytucja
2024-09-26 10:00
Kolejne komisje ogłosiły wyniki egzaminu adwokackiego 2023
2023-05-24 14:40
