Ustawodawca nowelizuje kwestie dotyczące urlopu ojcowskiego oraz urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługującego rodzicom adopcyjnym. W niniejszym artykule prezentujemy nadchodzące zmiany.
Zmiany unormowań prawa pracy wchodzą w życie 1 lutego 2023 r. za sprawą art. 4 ustawy z 10.7.2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2140). Ustawa przewiduje także zmiany przepisów Kodeksu pracy. Polegają one m.in. na modyfikacji unormowań dotyczących prawa do urlopu ojcowskiego oraz urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, które przysługują rodzicom adopcyjnym.
Na poziomie projektu ustawy nowelizującej wskazano, że projektowane zmiany mają umożliwić sprawowanie opieki nad dzieckiem starszym, które takiej opieki także wymaga. Zmiany mają sprzyjać również budowaniu więzi rodziców adopcyjnych z dzieckiem (zob. uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw, Sejm RP IX kadencji, druk Nr 2429, https://sejm.gov.pl, [dostęp: 14.12.2022 r.]).
Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 182(3) k.p., pracownik-ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:
1) do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia albo
2) do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.
Zmiana wprowadzana projektem w tym zakresie polega na tym, że pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko będzie przysługiwało prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 183 § 1 k.p., pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze:
1) 20 tygodni, w przypadku przyjęcia jednego dziecka,
2) 31 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci,
3) 33 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia trojga dzieci,
4) 35 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia czworga dzieci,
5) 37 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia pięciorga i więcej dzieci
– nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia.
Ustawa nowelizująca dodaje do art. 183 k.p. § 1(1), który będzie odnosił się wyłącznie do przyjmujących dziecko na wychowanie oraz występujących z wnioskiem adopcyjnym. Przepis ten zmienia górną granicę wieku przysposabianego dziecka, do osiągnięcia której będzie możliwe skorzystanie z omawianego urlopu. Z urlopu tego będzie można skorzystać do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
Natomiast dotychczasowy art. 183 § 1 k.p. będzie odnosił się do prawa do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługującego pracownikom, który przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.
W ustawie nowelizującej wskazano, że urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie udzielany na pisemny wniosek pracownika składany w terminie 7 dni od dnia przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza albo wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia. Urlop będzie udzielany w terminie określonym we wniosku pracownika, jednak nie później niż 21 dni od dnia przyjęcia dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza albo wystąpienia do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia.
Zgodnie z ustawą nowelizującą, pracownik, który korzysta lub korzystał z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza, a następnie wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w związku z wystąpieniem do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka w wymiarze określonym w art. 183 § 1(1) k.p., obniżonym jednak o wykorzystany urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza.
Stan prawny: 14.12.2022 r.
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.
TSUE: Skład orzekający Izby Kontroli Nadzwyczajnej nie jest sądem
2023-12-21 12:00
Zmiany w prawie pracy coraz bliżej
2022-08-10 09:30
Artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego
2022-11-16 17:10
Pogrzeb królowej Elżbiety II - podano harmonogram wydarzeń
2022-09-19 08:50
System kaucyjny obejmie nie tylko plastik
2022-07-23 10:36
Majątki małżonków najważniejszych osób w państwie do ujawnienia
2023-11-22 10:00
