Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego, określającym przeznaczenie i warunki zagospodarowania i zabudowy terenu. Akt ten powstaje w drodze wieloetapowej i czasochłonnej procedury, przewidującej możliwość zgłaszania uwag, a po jego wejściu w życie – także możliwość składania skarg do sądu administracyjnego.
Odpowiedź na tytułowe pytanie wymaga szczególnie interpretacji przepisów prawnych znajdujących się w:
- ustawie z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 503 ze zm.);
- ustawie z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.);
- ustawie z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.).
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) jest aktem prawa miejscowego, a więc obowiązuje na terenie danej gminy. Składa się z dwóch części: tekstowej oraz graficznej. Uchwalenie MPZP na celu ustalenie przeznaczenia terenów oraz sposobów ich zagospodarowania i zabudowy. Plan zagospodarowania przestrzennego stanowi realizację założeń ogólniejszej polityki przestrzennej gminy, wyrażonej w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, i pozwala nam powziąć informacje m.in. o tym co można wybudować na danym obszarze, względnie jaka jest maksymalna dopuszczalna wysokość zabudowy czy jak przebiega trasa dojazdowa do nieruchomości.
Ustalenie MPZP leży w gestii samorządu gminy. Rada gminy podejmuję uchwałę o przystąpieniu do jego sporządzenia, natomiast sam projekt MPZP, formalnie rzecz ujmując, pochodzi od organu wykonawczego (wójta, burmistrza albo prezydenta miasta), który jest odpowiedzialny za jego opracowanie. W praktyce tworzą go urbaniści z wydziału architektury i planowania przestrzennego danej gminy.
Uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia MPZP rada gminy podejmuje z własnej inicjatywy lub na wniosek wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Przed jej podjęciem wójt, burmistrz albo prezydent miasta wykonuje analizy dotyczące zasadności przystąpienia do sporządzenia planu i stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, przygotowuje materiały geodezyjne do opracowania planu oraz ustala niezbędny zakres prac planistycznych.
Po podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu miejscowego, wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje szeregu czynności. Między innymi organ ten:
1) ogłasza o wyłożeniu projektu MPZP do publicznego wglądu na co najmniej 7 dni przed dniem wyłożenia i wykłada go na okres co najmniej 21 dni oraz organizuje w tym czasie co najmniej jedną dyskusję publiczną nad przyjętymi w jego projekcie rozwiązaniami,
2) wyznacza w ogłoszeniu, o którym mowa wyżej, termin, w którym osoby fizyczne i prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej mogą wnosić uwagi dotyczące projektu MPZP, nie krótszy niż 14 dni od dnia zakończenia okresu jego wyłożenia.
Na etapie projektowania MPZP można zgłosić do niego uwagi. Uwagi do projektu MPZP może wnieść każdy, kto kwestionuje ustalenia przyjęte w projekcie planu, wyłożonym do publicznego wglądu
Uwagi do projektu MPZP rozpatruje wójt, burmistrz lub prezydent miasta w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia upływu terminu ich składania.
Pozytywne rozpatrzenie uwagi powoduje odpowiednią modyfikację MPZP.
Uwaga
Zgodnie z art. 7 PlanZagospU, rozstrzygnięcia wójta, burmistrza, prezydenta miasta dotyczące uwag do projektu MPZP nie podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego.
Uchwalony MPZP zostaje przedstawiony właściwemu wojewodzie, który, jako organ nadzoru w procedurze planistycznej, bada zgodność tego aktu z prawem. W tym miejscu należy podnieść, że uchwała rady gminy sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności w całości lub w części orzeka wojewoda w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia danej uchwały, w trybie określonym w art. 90 SamGminU. Stwierdzenie nieważności uchwały w sprawie MPZP, prawomocne z powodu niezłożenia przez gminę skargi do sądu administracyjnego lub jeżeli skarga ta zostanie przez sąd odrzucona albo oddalona, powoduje obowiązek doprowadzenia MPZP do stanu zgodnego z prawem. Natomiast prawidłowo sporządzony MPZP podlega opublikowaniu w dzienniku urzędowym województwa.
Pomimo złożoności procedury planistycznej zdarza się, że plan narusza prawa obywateli. Przysługuje im wówczas możliwość jego zaskarżenia. Zgodnie z art. 101 SamGminU, każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Skargę na uchwałę lub zarządzenie, o których mowa, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to wyrażą pisemną zgodę.
Celem złożenia skargi jest doprowadzenie do stwierdzenia przez sąd nieważności MPZP w całości albo w części. Merytoryczne rozpoznanie skargi wymaga od sądu, aby zweryfikował on, po pierwsze, czy skargę wniesiono w sprawie z zakresu administracji publicznej, jak też, po drugie - czy przez wydanie uchwały doszło do naruszenia interesu prawnego skarżącego.
Interesem prawnym w zaskarżeniu MPZP dysponują przede wszystkim właściciele nieruchomości nim objętych.
Z orzecznictwa sądowego
„(…) przedmiotem skargi wniesionej na podstawie art. 101 ust. 1 SamGminU na uchwałę rady gminy w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest zawsze cała uchwała w znaczeniu formalnym. Legitymacja do zaskarżenia takiej uchwały przysługuje zaś każdemu, kto wykaże naruszenie swojego interesu prawnego lub uprawnienia konkretnymi postanowieniami tej uchwały w odniesieniu choćby tylko do jednej działki położonej na obszarze objętym planem. Natomiast dopiero sąd administracyjny, po stwierdzeniu, że interes skarżącego został naruszony sprzecznie z obowiązującym prawem, zdecyduje czy stwierdzi nieważność takiej uchwały w całości, czy też w części” (tak wyr. NSA z 12.9.2012 r., II OSK 1406/12, https://orzeczenia.nsa.gov.pl).
W kontekście procedury planistycznej warto też wiedzieć, że jeżeli w związku z uchwaleniem MPZP albo jego zmianą korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości może żądać od gminy odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo wykupienia nieruchomości lub jej części.
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
Podróż autostradami nie zawsze bezpłatna
2023-08-10 15:00
Uprawnienia właściciela pojazdu skradzionego
2022-11-06 14:18
Czynności fraudacyjne dłużnika
2023-03-08 09:20
Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL już od 1 czerwca 2024 r.
2024-05-22 11:46
Stanowisko MEiN w sprawie pobierania opłat od doktorantów
2023-06-12 07:00
Wpływ upadłości na majątkowe stosunki małżeńskie
2022-11-27 18:16
15 marca - Światowy Dzień Konsumenta
2023-03-15 15:00
Zbyt wysokie oprocentowanie pożyczek uderza w sędziów i prokuratorów
2023-03-30 13:18
