KSeF udostępni ściśle strzeżoną tajemnicę handlową każdego przedsiębiorstwa

Redakcja
2024-06-06 10:00
Komentarze (0)

Nie ustają kontrowersje wokół Krajowego Systemu e-Faktur. Tym razem okazuje się, że system zgromadzi informacje stanowiące ściśle strzeżoną tajemnicę handlową każdego przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorcy skarżą się na Krajowy System e-Faktur

Krajowy System e-Faktur (KSeF) umożliwia wystawianie i udostępnianie faktur ustrukturyzowanych. Zasady jego funkcjonowania unormowano ustawą z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Choć wielu przedsiębiorców miało nadzieję, że wraz ze zmianą władzy zmianie ulegną także plany jego obowiązkowego wdrożenia, dziś już wiemy, że nadzieje te okazały się płonne, a nowy rząd nie zamierza z systemu rezygnować. Choć pracę nad KSeF nie zostały jeszcze zakończone, nadal wzbudza on szereg kontrowersji, jak się wydaje słusznych. Po tym jak audyt Krajowego Systemu e-Faktur wykazał szereg nieprawidłowości, w tym przede wszystkim „źle zaprojektowaną architekturę IT, która wpływała na wydajność, awaryjność, bezpieczeństwo, możliwość utrzymania, dalszy rozwój systemu oraz możliwość jego odtwarzania", kolejną cegiełkę do listy zarzutów dokładają przedsiębiorcy wykazując, że w systemie mają się znaleźć m.in. informacje stanowiące ściśle strzeżoną tajemnicę handlową każdego przedsiębiorstwa. Powyższe stało się przedmiotem licznych skarg, jakie wpływają do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.

Tajemnica handlowa przedsiębiorstwa dostępna w KSeF

Jak wynika ze skarg, istniejące obawy są związane z szerokim zakresem danych gromadzonych w Krajowym Systemie e-Faktur. Mogą się one odnosić do tajemnicy handlowej przedsiębiorstwa. Dostęp do danych w systemie jest przewidziany dla „podmiotów korzystających z systemu” oraz „właściwych organów państwowych”. Wątpliwości przedsiębiorców odnoszą się przede wszystkim do zapewnienia bezpieczeństwa danych centralnego systemu. Jak wskazano, „do centralnego systemu mają być wysyłane informacje przedsiębiorców o tym co, komu i za ile sprzedają. I to na skalę całego kraju, a to są przecież informacje stanowiące ściśle strzeżoną tajemnicę handlową każdego przedsiębiorstwa. W nowym systemie wszystkie te informacje znajdą się w jednym miejscu".

Czym jest tajemnica przedsiębiorstwa?

Zgodnie z definicją przyjętą w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2022 r., poz. 1233), przez tajemnicę przedsiębiorstwa należy rozumieć informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Jak wskazuje się w orzecznictwie, informacja handlowa obejmuje, najogólniej ujmując, całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa, nie związanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym, przykładowo wykazy kontrahentów, korespondencję handlową, cenę itd. (wyrok SN z 3 października 2000 r., sygn. akt I CKN 304/00). Z kolei istota tajemnicy handlowej wiąże się z tym, aby do danych o działalności podmiotu gospodarczego nie miały dostępu inne podmioty gospodarcze, konkurujące na tym samym obszarze działalności gospodarczej. Dostęp do takich danych naruszałby zasadę równoprawnej konkurencji, dając przewagę wspomnianym innym podmiotom gospodarczym (wyrok TK z dnia 11 października 2011 r., sygn. akt P 18/09).

Konstytucyjne wątpliwości RPO

Skargi nie pozostały bez odpowiedzi Rzecznika Praw Obywatelskich. Skierował on do szefa Krajowej Administracji Skarbowej wystąpienie, w którym prosi o o informacje co do szerokiego zakresu danych gromadzonych w Krajowym Systemie e-Faktur stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, w tym zasad udostępniania danych z centralnej ewidencji, a także zapewnienia ich bezpieczeństwa. W wystąpieniu tym wskazuje, że uwagi przedsiębiorców wydają się istotne z punktu widzenia wolności działalności gospodarczej, która gwarantuje ochronę tajemnicy handlowej przedsiębiorstwa (art. 20 i 22 Konstytucji). Choć wolność działalności gospodarczej nie ma charakteru absolutnego, to - jak wskazuje RPO - może podlegać ograniczeniom na zasadach art. 31 ust. 3 Konstytucji, w związku z art. 22 Konstytucji. Jednakże przedstawione sygnały budzą wątpliwości również z punktu widzenia prawa do prywatności i ochrony danych osobowych gwarantowanych odpowiednio w art. 47 i 51 Konstytucji, a także przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U UE L. 119.1 ze sprost.). Zgodnie z art. 51 ust. 2 Konstytucji oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji, gromadzone przez władze publiczne informacje powinny być ograniczone do niezbędnych danych. Należy przy tym podkreślić, że ze standardu konstytucyjnego i europejskiego ochrony danych osobowych wynika konieczność zapewnienia odpowiednich gwarancji ochrony danych osobowych. Tym samym zarówno skargi przedsiębiorców, jak i wystąpienie RPO do szefa KAS uznać należy za w pełni uzasadnione.

Reklama: ebooki dostępne w Sklepie PlanetaPrawo.pl

Źródło:

Pismo RPO z dnia 13 maja 2024 r., VII.520.19.2023.

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze