Ciężkie porażenie mózgowe czy całkowity paraliż nie zwalniają z obowiązku osobistego stawienia się na kwalifikacji wojskowej. I chociaż dawną ustawę o powszechnym obowiązku obrony zastąpił nowy akt prawny, to absurdy komisji wojskowych nadal funkcjonują i można wręcz powiedzieć, że ′ mają się świetnie.
Przeprowadzenie kwalifikacji wojskowej wymaga osobistego stawienia się przed komisją, a obowiązek ten dotyczy każdego, niezależnie od stanu zdrowia. Innymi słowy, konieczność osobistego stawienia się na kwalifikację wojskową obowiązuje również osoby ze znaczną niepełnosprawnością, a problem ten od lat pojawia się zarówno w przestrzeni publicznej, jak i we wnioskach kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich przy okazji corocznych kwalifikacji wojskowych. Jak wskazują sami zainteresowani, osoby ze znaczną niepełnosprawnością nie powinny być skazywane na dodatkowe upokorzenia związane z koniecznością stawienia się do kwalifikacji wojskowej, zwłaszcza gdy niektórzy z nich nie poruszają się samodzielnie bądź trwale cierpią. W konsekwencji taki wyjazd wiąże się z ogromnym wyzwaniem, zarówno dla nich samych, jak i ich opiekunów.
Zgodnie z treścią art. 58 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, w ramach kwalifikacji wojskowej wykonuje się następujące czynności:
1) sprawdzenie tożsamości osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
2) określenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
3) wstępne przeznaczenie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do poszczególnych form obowiązku obrony oraz przyjęcie wniosków o przeznaczenie do służby zastępczej;
4) wprowadzenie danych do ewidencji lub aktualizacja ewidencji wojskowej i przetwarzanie danych gromadzonych w tej ewidencji;
5) przekazywanie informacji i promowanie służby wojskowej;
6) wydanie zaświadczenia o stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej zdolności do służby wojskowej;
7) nadanie stopnia wojskowego szeregowego i przeniesienie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do pasywnej rezerwy.
Za przeprowadzenie poszczególnych czynności kwalifikacji wojskowej odpowiadają wójt/burmistrz/prezydent miasta (pkt 1), powiatowa komisja lekarska (pkt 2) oraz szef wojskowego centrum rekrutacji, względnie jego upoważniony przedstawiciel (pkt 3-7).
Obowiązujące przepisy nie pozwalają więc na uniknięcie konieczności osobistego stawienia się osoby ze znaczną niepełnosprawnością na kwalifikację wojskową. Zwolnienie z badania lekarskiego, o którym mowa w art. 62 ust. 4 ustawy o obronie Ojczyzny, dotyczy jednej z czynności (pkt 2) prowadzonej w ramach kwalifikacji wojskowej. Oczywiście zwolnienie takie wywołuje pewne konsekwencje, ale dotyczą one pozostałych czynności kwalifikacji wojskowej np. w zakresie aktualizacji ewidencji wojskowej czy wydania tzw. książeczki wojskowej (z kat. E).
Jak wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie adresowanych do Ministra Obrony Narodowej, dla realizacji pozostałych czynności kwalifikacji wojskowej wystarczającym dokumentem będzie orzeczenie o niepełnosprawności, które powinno dotrzeć do wojskowego centrum rekrutacji, najpóźniej w momencie zakończenia, w danym roku, kwalifikacji wojskowej. W takich okolicznościach tj. pod warunkiem skutecznego dostarczenia orzeczenia o niepełnosprawności, obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej (o którym mowa w art. 59 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny) mógłby podlegać odpowiedniemu wyłączeniu. Tym samym zasadne staje się rozważenie możliwości wprowadzenia zmian w ustawie o obronie Ojczyzny, które pozwolą zapewnić zgodność pomiędzy obowiązkiem szczególnej opieki Państwa wobec osób z niepełnosprawnością (art. 68 ust. 3 Konstytucji) a obowiązkiem obrony Ojczyzny (art. 85 ust. 1 Konstytucji).
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Obrony Narodowej z dnia 31 grudnia 2021 r. r. w sprawie przeprowadzenia kwalifikacji wojskowej w 2022 r. (Dz. U. poz. 17), , od dnia 4 kwietnia do dnia 8 lipca br. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzona została kwalifikacja wojskowa, której procedurą objęto 220 tysięcy osób.
Obowiązek stawienia się do kwalifikacji wojskowej w 2022 r. dotyczył:
• mężczyzn urodzonych w 2003 roku (tzw. rocznik podstawowy),
• mężczyzn urodzonych w latach 1998-2002, którzy nie posiadają jeszcze określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej (tzw. roczniki starsze),
• osób (mężczyzn i kobiet) urodzonych w latach 2001-2002, które zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej ze względu na stan zdrowia (kategoria zdolności B), jeżeli okres tej niezdolności upływa przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej,
• osób (mężczyzn i kobiet) urodzonych w latach 2001-2002, które zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej ze względu na stan zdrowia (kategoria zdolności B), jeżeli okres tej niezdolności upływa po zakończeniu kwalifikacji wojskowej i złożyły wniosek o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej,
• kobiet urodzonych w latach 1998-2003, posiadających kwalifikacje przydatne do czynnej służby wojskowej lub pobierających naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, które w roku szkolnym lub akademickim 2021/2022 kończą naukę w szkołach lub uczelniach medycznych i weterynaryjnych oraz na kierunkach psychologicznych, albo będących studentkami lub absolwentkami szkół lub kierunków: analityka medyczna, farmacja, lekarski, lekarsko-dentystyczny, pielęgniarstwo, psychologia, ratownictwo medyczne, weterynaria, jeżeli nie posiadają jeszcze określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej.
Do kwalifikacji wojskowej mogą zostać wezwane również osoby, które ukończyły 18 lat życia i zgłosiły się ochotniczo do kwalifikacji wojskowej do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 24 lata życia, jeżeli nie posiadają jeszcze określonej zdolności do czynnej służby wojskowej.
Źródło:
- art. 58 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r. poz. 655)
- pismo RPO z dnia 25.7.2022 r., WZF.7043.56.2022.TO
- Kwalifikacja wojskowa w 2022 roku, https://www.gov.pl/web/mswia/kwalifikacja-wojskowa
Treści publikowane w Serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.
Istota przestępstwa o charakterze chuligańskim
2024-06-01 16:42
Pełnomocnictwo szczególne w praktyce
2024-08-20 14:44
Zawarcie umowy przez fałszywy organ osoby prawnej
2022-04-03 17:33
Zawarcie ugody powinno kończyć postępowanie dyscyplinarne lekarzy
2022-08-06 13:35
Wniosek o uchylenie mandatu karnego
2023-06-26 08:20
Pierwszy krok w sprawie utworzenia rządu
2023-11-08 10:00
