Nowelizacja, która ma usprawnić wymiar sprawiedliwości

Źródło grafiki: https://pixabay.com/photos/businessman-mens-suit-clock-4279254/

Redakcja
2025-09-16 08:30
Komentarze (0)

Zmiany obejmą postępowanie egzekucyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, a także prawo karne i cywilne.

Nowelizacja prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi

Nowelizacja prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wprowadza szereg ułatwień mających na celu przyspieszenie i usprawnienie procesów sądowych. Zmiany obejmują m.in. uproszczenia formalności, nowe mechanizmy wspierające pracę sądów oraz większą ochronę interesów obywateli. Zdaniem resortu sprawiedliwości, zmiany spowodują zmniejszenie formalności i kosztów dla obywateli, wsparcie sądów w efektywniejszym prowadzeniu postępowań oraz umożliwienie korzystania z dodatkowych opinii w ważnych i złożonych sprawach sądowo-administracyjnych.

Nowelizacja obejmie:

1. zniesienie obowiązku składania dokumentu potwierdzającego pełnomocnictwo przez stronę, jeśli sąd może samodzielnie stwierdzić umocowanie na podstawie elektronicznych rejestrów lub wykazów dostępnych dla sądu.

2. wprowadzenie instytucji „przyjaciela sądu” (amicus curiae) – osoby lub organizacji niebędącej stroną postępowania, która może przedstawić sądowi opinię dotyczącą sprawy. Pozwoli to uzyskać istotne dla rozstrzygnięcia poglądy w sprawach precedensowych, skomplikowanych lub ważnych dla debaty publicznej bądź sytuacji prawnej wielu osób.

UWAGA! Wyjątek od zasady łącznego rozpoznawania spraw – sąd będzie mógł nie łączyć wszystkich postępowań dotyczących skarg na jedną decyzję, jeśli łączenie utrudniłoby lub uniemożliwiłoby wydanie orzeczenia w rozsądnym terminie, co ma usprawnić rozpatrywanie dużej liczby skarg w skomplikowanych sprawach.

3. rozszerzenie prawa do zwrotu opłaty sądowej od zażalenia – zwrot opłaty będzie przysługiwał przy każdym uwzględnionym zażaleniu na postanowienie sądu pierwszej instancji, nie tylko w sytuacjach dotyczących grzywien. Ma to chronić obywateli przed ponoszeniem kosztów związanych z wydaniem wadliwych postanowień.

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego wprowadza zasadę, że podstawową formą licytacji nieruchomości w egzekucji komorniczej będzie licytacja elektroniczna, a tradycyjna licytacja publiczna będzie możliwa tylko na wyraźny wniosek wierzyciela. W opinii MS, wprowadzenie priorytetu dla licytacji elektronicznych ma zwiększyć skuteczność egzekucji, skrócić czas postępowań oraz wykorzystać postęp technologiczny. Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje, że doświadczenia z licytacji elektronicznych ruchomości (wprowadzonych w 2017 r.) pokazują ich wyższą efektywność. Nowelizacja jest częścią pakietu deregulacyjnego, mającego na celu przyspieszenie i usprawnienie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości.

Najważniejsze zmiany sprowadzają się do:

1. licytacja elektroniczna jako norma – komornik przeprowadza sprzedaż nieruchomości drogą elektroniczną, chyba że wierzyciel przed uprawomocnieniem opisu i oszacowania zażąda licytacji publicznej,
2. możliwość żądania licytacji publicznej przez każdego wierzyciela – gdy nieruchomość jest zajęta na zaspokojenie kilku wierzycieli, to którykolwiek z nich może domagać się tradycyjnej licytacji,
3. przejściowe stosowanie starych przepisów – egzekucje nieruchomości rozpoczęte i niezakończone przed wejściem w życie nowelizacji będą prowadzone według dotychczasowych zasad,
4. wydłużenie terminu wejścia w życie ustawy z 14 dni do miesiąca – aby strony mogły się przygotować, m.in. założyć konto w systemie licytacji elektronicznych.

Nowelizacja Kodeksu cywilnego

Nowelizacja Kodeksu cywilnego w kontekście umowy o roboty budowlane dotyczy przede wszystkim możliwości uelastycznienia terminu na złożenie sprzeciwu wobec podwykonawcy przez inwestora. Obecnie termin ten wynosi 30 dni od momentu doręczenia inwestorowi zgłoszenia przez wykonawcę lub podwykonawcę i ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że strony nie mogą go skrócić ani wydłużyć w umowie. Nowelizacja umożliwi stronom ustalenie w umowie krótszego niż 30 dni terminu na złożenie sprzeciwu wobec podwykonawcy. Nadal jednak będzie zachowana funkcja ochronna przepisów dotyczących solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy.

Założenia nowelizacji:

1. pozwala na elastyczne ustalenie terminu na złożenie sprzeciwu wobec podwykonawcy w umowie między inwestorem a generalnym wykonawcą.

2. termin 30 dni pozostaje w mocy jako domyślny, ale strony mogą umówić się na krótszy.
3. umożliwia szybszą realizację robót budowlanych i zmniejsza ryzyko opóźnień.
4. zachowuje mechanizmy ochronne solidarnej odpowiedzialności inwestora za zapłatę podwykonawcy.

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego

Nowelizacja Kodeksu postępowania karnego wprowadza obowiązek dołączania do protokołu z czynności okazania zdjęć osób okazywanych.Celem nowelizacji jest zapewnienie dokładniejszej i bardziej wiarygodnej dokumentacji czynności procesowej, co ma zwiększyć przejrzystość i zabezpieczyć prawa wszystkich stron postępowania karnego.

Najważniejsze zmiany to:

1. załączanie zdjęć osób okazywanych do protokołu – ma to ułatwić weryfikację i ocenę prawidłowości czynności okazania na dalszych etapach procesu sądowego.
2. poprawa dokumentacji i transparentności – wcześniej protokół z okazania nie musiał zawierać zdjęć osób, co utrudniało ocenę czynności przez sąd.
3. wzmocnienie ochrony praw uczestników postępowania – zarówno osób okazywanych, jak i świadków lub pokrzywdzonych rozpoznających.

Źródło:

Komunikat, https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/usprawnienia-w-postepowaniu-administracyjnym-egzekucji-umowach-o-roboty-budowlane-i-dokumentacji-karnej

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze oraz Instagramie