Kapitał zakładowy pełni rolę gwarancyjną. Stanowi swoiste zaplecze kapitałowe spółki z o.o. i z tego powodu zmiany jego wysokości wymagają spełnienia określonych w prawie handlowym warunków. Omawiamy najważniejsze zagadnienia dotyczące obniżenia kapitału zakładowego w spółce z o.o.
Nie sposób nie zgodzić się ze stwierdzeniem, iż struktura spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opiera się na konstrukcji kapitału zakładowego. Kapitał zakładowy powstaje z wkładów wniesionych przez założycieli, którzy w zamian otrzymują w nim udziały. Wyraża on sumę pieniężnej wartości przedmiotów majątkowych wnoszonych do spółki przez wspólników (szerzej zob. M. Kotowicz, Kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością – skuteczny instrument ochrony wierzycieli?, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza” 2014, Nr 3, s. 25 i podaną tam literaturę). Kapitał zakładowy definiuje się w piśmiennictwie w ujęciu prawnym, ekonomicznym oraz rachunkowym (szerzej zob. np. M. Kondej, Zarys pojęcia kapitału zakładowego, „Kwartalnik Prawo-Społeczeństwo-Ekonomia” 2015, Nr 3, s. 39-49). Omawiając kapitał zakładowy nie można jednak pominąć przede wszystkim jego roli, polegającej na utrzymaniu majątku spółki na określonym poziomie, który ma zapewnić realizację roszczeń przysługujących wierzycielom przeciwko spółce.
W okresie funkcjonowania spółki z o.o. kapitał zakładowy może być zarówno obniżany, jak i podwyższany. Oba przypadki są przewidziane w ustawie, która reguluje w sposób wyczerpujący odpowiednie procedury postępowania w tych sprawach.
Poniżej znajduje się przykładowy projekt postanowienia umowy spółki z o.o. traktujący o wysokości kapitału zakładowego.
§ 4
Kapitał zakładowy i udziały
1. Kapitał zakładowy wynosi …………………………….. zł i dzieli się na … niepodzielnych udziałów o równej wartości nominalnej, wynoszącej ………………….. zł każdy.
2. Każdy Wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział.
3. Udziały zostają pokryte i objęte w następujący sposób:
1) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów uprzywilejowanych w zakresie dywidendy o łącznej wartości nominalnej …………… zł,
...) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów o łącznej wartości nominalnej …………… zł,
4. Na każdy udział przypada jeden głos na Zgromadzeniu Wspólników.
Zgodnie z art. 154 § 1 k.s.h. kapitał zakładowy spółki z o.o. powinien wynosić co najmniej 5000 złotych.
Przyczyną obniżenia kapitału zakładowego w spółce z o.o. może być np. nadmierne dokapitalizowanie spółki czy konieczność wyrównania deficytu bilansowego (szerzej zob. M. Chomiuk, Komentarz do art. 263 Kodeksu spółek handlowych, [w:] Z. Jara (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2023, Legalis [dostęp: 7.1.2024 r.]).
Obniżenie kapitału zakładowego w spółce z o.o. następuje na podstawie uchwały wspólników. Uchwała powinna określać wysokość, o jaką kapitał zakładowy ma być obniżony, oraz sposób jego obniżenia. Uchwała ta powinna być umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza – stosownie do art. 255 § 3 k.s.h. Obniżenie kapitału zakładowego wpływa na udziały wszystkich wspólników, proporcjonalnie do ich wielkości. Kwoty powstałe na skutek obniżenia kapitału zakładowego mogą być zwrócone wspólnikom, ewentualnie wykorzystane na pokrycie strat.
Ważne
Zmiana wysokości kapitału zakładowego pociąga za sobą konieczność zmiany umowy spółki (wyjątkiem jest obniżenie kapitału zakładowego wskutek umorzenia udziałów w razie ziszczenia się określonego umową spółki zdarzenia). Przypomnijmy, że na podstawie art. 157 § 1 pkt 3 k.s.h. w umowie spółki z o.o. określa się wysokość kapitału zakładowego. Stosownie do art. 246 § 1 k.s.h., uchwały dotyczące zmiany umowy spółki zapadają większością dwóch trzecich głosów, o ile umowa nie przewiduje surowszych warunków.
Należy mieć na uwadze, że kapitał zakładowy w spółce z o.o. nie może zostać obniżony poniżej minimalnego poziomu, o którym mowa wyżej.
O uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego zarząd niezwłocznie ogłasza, wzywając wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie. Wierzyciele, którzy w tym terminie zgłosili sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni. Wierzycieli, którzy sprzeciwu nie zgłosili, uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego. Zgłoszenie sprzeciwu następuje do zarządu jako organu spółki z o.o. uprawnionego do prowadzenia jej spraw oraz reprezentacji.
W myśl art. 5 § 3 k.s.h., ogłoszenie o uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego publikowane jest w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (dalej jako „MSiG”). Umowa spółki może nałożyć obowiązek ogłoszenia również w inny sposób (np. w regionalnym periodyku).
W myśl art. 264 § 2 k.s.h. ogłoszenie o uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego nie jest konieczne, jeżeli pomimo obniżenia kapitału zakładowego nie zwraca się wspólnikom wpłat dokonanych na kapitał zakładowy, a jednocześnie z obniżeniem kapitału zakładowego następuje jego podwyższenie co najmniej do pierwotnej wysokości.
Obniżenie kapitału zakładowego zarząd spółki zgłasza do sądu rejestrowego. Do zgłoszenia obniżenia kapitału zakładowego należy dołączyć:
1) uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego;
2) dowody należytego wezwania wierzycieli;
3) oświadczenie wszystkich członków zarządu stwierdzające, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie, zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni.
Zasadniczo zgłoszenie obniżenia kapitału zakładowego do sądu rejestrowego nie powinno nastąpić wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od ogłoszenia w MSiG uchwalenia obniżenia kapitału zakładowego. W tym czasie wierzyciele spółki mogą bowiem zgłaszać sprzeciwy, a obowiązkiem zarządu jest złożenie sądowi rejestrowemu oświadczenia stwierdzającego, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie, zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni.
Fragment projektu umowy spółki z o.o. pochodzi z Programu Scripta https://programscripta.pl.
Powyższy artykuł zawiera link do strony zewnętrznej.
__________________________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
8 pytań do prawnika - prokura
2023-10-16 11:48UOKiK wydał decyzję ws. T-Mobile Polska
2024-01-07 11:00Mechanizm Sneak into basket podstawą kary od UOKiK
2023-12-23 10:00