Opodatkowanie darowizn nabytych w najbliższej rodzinie

Redakcja
2023-12-16 10:00
Komentarze (0)

Jak uniknąć podatku od spadków i darowizn? Ministerstwo Finansów wydało broszurę informacyjną na ten temat. Mowa o zwolnieniu opisanym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Kto może skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn?

Zastosowanie art. 4a PSpDarU polega na całkowitym zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn rzeczy lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku lub darowizny, niezależnie od ich wartości. Ze zwolnienia może skorzystać m.in.:
- małżonek spadkodawcy lub darczyńcy,
- zstępny spadkodawcy lub darczyńcy (np. córka, syn, wnuczka, wnuk, prawnuczka, prawnuk),
- wstępny spadkodawcy lub darczyńcy (np. matka, ojciec, babcia, dziadek, prababcia, pradziadek),
- pasierbica (pasierb) spadkodawcy lub darczyńcy,
- siostra (brat) spadkodawcy lub darczyńcy,
- macocha (ojczym) spadkodawcy lub darczyńcy.

Ważne
Zwolnienie określone w art. 4a PSpDarU stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa.

Co trzeba zrobić, aby skorzystać ze zwolnienia?

Nabyte w spadku lub darowizny rzeczy lub prawa majątkowe należy zgłaszać do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Trzeba to uczynić w terminie 6 miesięcy od dnia:
- uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku,
- zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia,
- wydania europejskiego poświadczenia spadkowego,
- otrzymania darowizny, jeżeli umowa darowizny nie została zawarta w formie aktu notarialnego.

Ważne
Jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze, dodatkowo trzeba udokumentować ich otrzymanie na rachunek w banku, w SKOK lub przekazem pocztowym.

Aby skorzystać ze zwolnienia, należy złożyć do urzędu skarbowego zgłoszenie SD‑Z2 (Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych). Można to uczynić przez Internet lub w formie papierowej.

Jakie są skutki uchybienia terminu?

Zaniechanie zgłoszenia nabycia spadku lub darowizny w ciągu 6 miesięcy (nawet gdy spóźnienie wynosi choćby jeden dzień) powoduje utratę prawa do zwolnienia z podatku. Termin nie może być przywrócony. Nie ma znaczenia, czy do spóźnienia doszło z winy nabywcy, czy też bez jego winy. Ale Jeżeli dowiesz się o nabyciu w spadku lub darowiźnie rzeczy lub prawa majątkowego dopiero po upływie sześciomiesięcznego terminu, możesz skorzystać ze zwolnienia pod warunkiem zgłoszenia nabytych rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedziałeś się o ich nabyciu. Konieczne jest wówczas uprawdopodobnienie (nie udowodnienie), że powziąłeś informację o tym nabyciu później.

Czy zawsze trzeba zgłaszać nabycie spadku lub darowizny?

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
- wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 PSpDarU (36 120 zł, jednak brak obowiązku zgłoszenia nabycia darowizny lub spadku o wartości nieprzekraczającej tej kwoty dotyczy sytuacji, gdy obowiązek podatkowy powstał począwszy od 1 lipca 2023 r.) lub
- nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Kwota 36 120 zł, o której mowa powyżej, dotyczy łącznej wartości rzeczy lub praw majątkowych ostatnio nabytych i tych nabytych dotychczas od tej samej osoby (po tej samej osobie) w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok.

Gdzie zgłosić nabycie spadku lub darowizny?

Jeżeli przynajmniej jedna z nabywanych rzeczy lub praw majątkowych to nieruchomość, użytkowanie wieczyste, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawo do wkładu mieszkaniowego w spółdzielni mieszkaniowej, prawo do nieodpłatnego użytkowania nieruchomości lub służebność, a nieruchomość (nieruchomości) są położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego – nabycie spadku zgłosić należy naczelnikowi właściwemu według miejsca położenia nieruchomości.

W pozostałych przypadkach, tj.:
- w przypadku nabycia spadku – nabycie należy zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy,
- w przypadku nabycia darowizny – nabycie należy zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania nabywcy w dniu otrzymania darowizny (ewentualnie, w braku takiego miejsca, właściwemu według ostatniego miejsca pobytu w tym dniu),
- w przypadku nabycia rzeczy, które w całości lub w części są położne za granicą lub praw majątkowych podlegających wykonaniu za granicą – nabycie należy zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania nabywcy w dniu powstania obowiązku podatkowego (w przypadku braku takiego miejsca – według ostatniego miejsca pobytu nabywcy w tym dniu).

Źródło:
Broszura MF pt. „Nabycie spadku lub darowizny w najbliższej rodzinie – zwolnienie od podatku SD. Stan prawny od 1 lipca 2023 r.”, https://www.podatki.gov.pl/media/9659/broszura_mf_nabycie-spadku-lub-darowizny-w-najblizszej-rodzinie-zwolnienie-od-podatku-sd_ver_1_3.pdf [dostęp: 15.12.2023 r.].

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze