Przeprowadzanie kontroli trzeźwości w zakładzie pracy

Źródło grafiki: https://pixabay.com

Redakcja
2023-02-22 13:24
Komentarze (0)

Dnia 21 lutego 2023 r. weszły w życie przepisy o kontroli trzeźwości w zakładzie pracy. Od tego dnia pracodawca może stosować zakładowe procedury przeciwdziałające świadczeniu pracy w stanie po użyciu alkoholu albo w stanie nietrzeźwości. W ramach niniejszego artykułu przedstawiamy szczegóły na temat sposobu korzystania z tego uprawnienia.Â

Kontrola trzeźwości - podstawy

Pracodawca może wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia.

Wprowadzenie kontroli trzeźwości, grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą trzeźwości i sposób przeprowadzania kontroli trzeźwości, w tym rodzaj urządzenia wykorzystywanego do kontroli, czas i częstotliwość jej przeprowadzania, ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.

Badanie wydychanego powietrza oraz badanie krwi jako odmienne typy badań

Stan trzeźwości można sprawdzić poprzez badanie wydychanego powietrza lub badanie krwi. W przypadku podejrzenia nietrzeźwości pracownika obecny stan prawny pozwala pracodawcy samodzielnie przeprowadzić badanie wydychanego powietrza. Ten sposób kontroli trzeźwości ma pierwszeństwo przed badaniem krwi, które może być przeprowadzane tylko przez odpowiedni organ, taki jak Policja.

Wyciąg z Kodeksu pracy
Art. 22[1c]
(…)
§4 Kontrola trzeźwości obejmuje badanie przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie.

Zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 16.2.2023 r. w sprawie badań na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w organizmie pracownika (Dz.U. z 2023 r. poz. 317, dalej jako „Rozporządzenie”) badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przed badaniem krwi, jeżeli stan osoby badanej na to pozwala.

Badanie wydychanego powietrza

Badanie wydychanego powietrza przeprowadza się przy użyciu urządzenia elektronicznego dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu, z użyciem ustnika, metodą:
1) spektrometrii w podczerwieni lub
2) utleniania elektrochemicznego.

Unormowania Rozporządzenia nakazują, aby w przypadku badania wydychanego powietrza ustnik podlegał wymianie każdorazowo przed przeprowadzeniem pomiaru. Opakowanie ustnika należy otwierać w obecności osoby badanej. Należy zauważyć, że badanie wydychanego powietrza może być przeprowadzone także wtedy, gdy producent urządzenia przewiduje jego użycie bez ustnika.

Badania analizatorem wydechu nie przeprowadza się przed upływem 15 minut od chwili zakończenia spożywania alkoholu, palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, palenia papierosów elektronicznych lub używania wyrobów tytoniowych bezdymnych przez osobę badaną.

Ważne
W przypadku uzyskania wyniku ponad 0,00 mg/dm3, zarówno badanie metodą spektrometrii w podczerwieni, jak i badanie metodą utleniania elektrochemicznego przeprowadza się powtórnie. W pierwszym przypadku powtórne badanie przeprowadza się natychmiast, natomiast w drugim konieczny jest piętnastominutowy odstęp.

Na żądanie pracownika poddanego badaniu, wynik badania dokonanego metodą utleniania elektrochemicznego, wynoszący ponad 0,00 mg/dm3, należy zweryfikować badaniem metodą spektrometrii w podczerwieni, przez dokonanie dwóch pomiarów.

Uwaga
W przypadku dokonania pierwszego pomiaru analizatorem wydechu i uzyskania wyniku równego lub większego od 0,10 mg/dm3, a w drugim pomiarze wyniku 0,00 mg/dm3, dokonuje się niezwłocznie trzeciego pomiaru tym samym analizatorem wydechu. Jeżeli wynik trzeciego pomiaru wynosi 0,00 mg/dm3, to badanie nie wskazuje na stan po użyciu alkoholu.

Badanie krwi

Badanie krwi pobranej z żyły osoby badanej polega na przeprowadzeniu co najmniej dwóch analiz laboratoryjnych krwi: metodą chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym i metodą spektrofotometryczną z użyciem dehydrogenazy alkoholowej (metodą enzymatyczną), albo metodą chromatografii gazowej z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym przy użyciu dwóch różnych warunków analitycznych.

Krew do badania pobiera się do dwóch probówek, w objętości co najmniej 5 cm3 do każdej z nich, z zachowaniem następujących warunków:
1) do pobrania krwi używa się wyłącznie sprzętu jednorazowego użytku;
2) do probówek, do których pobiera się krew, nie wolno dodawać innych substancji, poza środkami zapobiegającymi krzepnięciu i rozkładowi krwi umieszczonymi w każdej probówce przez producenta;
3) do dezynfekcji skóry używa się środków odkażających niezawierających alkoholu.

Probówki zawierające krew do badania oznacza się w sposób zapewniający ustalenie tożsamości osoby, od której została pobrana krew, przez podanie imienia i nazwiska oraz numeru PESEL tej osoby, a jeżeli nie posiada numeru PESEL - serii i numeru dokumentu potwierdzającego jej tożsamość, oraz zabezpiecza się w sposób uniemożliwiający zmianę ich zawartości lub zniszczenie w czasie przechowywania lub transportu. Czynności te wykonuje się w obecności osoby badanej, jeżeli jest to możliwe.

Krew pobrana do badania może być transportowana nie dłużej niż 72 godziny od momentu pobrania w temperaturze od 0°C do 25°C.

Zarówno z czynności pobrania, jak i badania krwi sporządza się protokoły. Protokół z czynności pobrania krwi zawiera m.in. ilość, rodzaj i godzinę spożycia napojów alkoholowych przez osobę badaną w ciągu ostatnich 24 godzin - na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe, jak też informację o chorobach, na jakie choruje osoba badana - na podstawie oświadczenia osoby badanej, jeżeli jego złożenie jest możliwe. Osobę badaną, jeżeli jest to możliwe, informuje się o możliwości odmowy złożenia oświadczeń.

W przypadku powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że pobranie krwi może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia osoby badanej, decyzję o pobraniu krwi lub odstąpieniu od jej pobrania podejmuje lekarz.

Stan prawny: 22.2.2023 r.

Treści publikowane w Serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.