Sędziowie i asesorzy sądowi tak, referendarze sądowi - nie. Brak możliwości zaskarżenia przez nich rozstrzygnięcia prezesa sądu o podziale czynności staje się poważnym problemem.
Jak wynika z informacji otrzymanych przez Biuro RPO, referendarze sądowi nie mają możliwości zaskarżenia rozstrzygnięcia prezesa sądu o podziale czynności. Tymczasem zakres spraw, w których działają referendarze sądowi jest dość szeroki. Warto wspomnieć, że do głównych kompetencji referendarza w postępowaniu cywilnym należy chociażby:
- rozpoznawanie wniosków o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego (art. 123 § 2 k.p.c.),
- dokonywanie szczegółowego wyliczenia kosztów według zasad określonych przez sąd (art.108 § 1 k.p.c.),
- podejmowanie czynności w ramach tzw. postępowania naprawczego (art. 125 oraz 130–1304 k.p.c.),
- ustanawianie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu (art. 144 § 4 k.p.c.),
- udział przy przeprowadzeniu dowodu przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających dokonanie tej czynności na odległość (art. 235 § 2 k.p.c.),
- stwierdzanie prawomocności orzeczeń (art. 364 § 2 k.p.c.),
- prowadzenie postępowania upominawczego (art. 353(1) § 2 k.p.c.),
- prowadzenie elektronicznego postępowania upominawcze,
- wydawanie europejskich nakazów zapłaty (art. 505(16) § 2 k.p.c.) i wydawanie zarządzeń w europejskim postępowaniu nakazowym (art. 505(16) § 3 k.p.c.),
- stwierdzanie wykonalność europejskiego nakazu zapłaty (art. art. 795(6) § 2 k.p.c.),
- wydawanie zarządzeń w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń (art. 505(22) § 2 k.p.c.), wydawanie zaświadczeń dotyczących tego orzeczenia określone w przepisach rozporządzenia nr 861/2007 (art. art. 7958 § 2 kpc),
- prowadzenie postępowania wieczystoksięgowego (art. 509(1) § 1 k.p.c.),
Sytuacją referendarzy sądowych zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. W celu przeanalizowania skali problemu, jakim są odwołania referendarzy sądowych od podziału czynności, a także przyjętej przez Krajową Radę Sądownictwa praktyki rozpatrywania takich odwołań, zwrócił się ze stosowanym pytaniem do przewodniczącej KRS. Prosząc o stanowisko co do dopuszczalności wnoszenia przez referendarzy sądowych odwołań od ustalonego przez prezesa sądu podziału czynności, zwrócił się także z wnioskiem o informacje statystyczne z ostatnich 10 lat w tym zakresie.
Niemożność zaskarżania rozstrzygnięcia prezesa sądu o podziale czynności przez referendarza sądowego, przy jednoczesnym utrzymaniu takiego prawa dla sędziów i asesorów, rodzi poważne wątpliwości konstytucyjne. Wystarczy wspomnieć chociażby o art. 32 Konstytucji, gdzie wprost wyrażono, że wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być przy tym dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Równość stanowi zatem podstawę porządku ustrojowego i w tym kontekście należy ją rozpatrywać. Jest to zarówno zasada konstytucyjna, jak i zasada systemu praw i wolności. Zasada równości oznacza więc, że wszystkie podmioty prawa charakteryzujący się daną cechą istotną w równym stopniu powinny być traktowane równo, według jednolitej miary, bez zróżnicowań dyskryminujących lub faworyzujących.
Źródło:
- pismo RPO do KRS z 15.5.2023 r., VII.511.23.2023.JRO
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
Ostatnie szkolenia dla radców prawnych w 2023 roku
2023-12-27 18:00Jest już nowy harmonogram e-szkoleń dla radców prawnych
2023-07-10 17:30Prawo pracy po zmianach tematem szkolenia dla radców prawnych
2023-06-14 14:20