Reforma prawa spadkowego ogranicza krąg spadkobierców

• Redakcja
• 2022-12-28 21:20
• Komentarze (0)

Przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy nowelizującej prawo spadkowe ogranicza krąg spadkobierców uprawnionych do dziedziczenia. Chodzi w szczególności o zasady dziedziczenia w tzw. trzeciej grupie spadkowej.

Reforma prawa spadkowego

Spadki czekają istotne zmiany. Przyjęta przez rząd reforma prawa spadkowego zakłada legislacyjną ingerencję w obszarze osób uprawnionych do dziedzczenia. Chodzi tu zarówno o krąg spadkobierców, jak i o modyfikację przesłanek niegodności dziedziczenia.

Mniej spadkobierców

Reforma prawa spadkowego zakłada między innymi ograniczenie kręgu spadkobierców ustawowych. Nowe przepisy przewidują zmianę zasady dziedziczenia w tzw. trzeciej grupie spadkowej w przypadku, gdy którekolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku. Udział spadkowy, który by mu przypadał, przypadał będzie jego dzieciom w częściach równych. Jeżeli dziecko którekolwiek dziadków spadkodawcy nie dożyje otwarcia spadku, udział spadkowy przypadał będzie w częściach równych ich dzieciom, a jeśli brak jest dzieci i wnuków tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku – pozostałym dziadkom, w częściach równych.

Powyższe oznacza, że wyłączeni od dziedziczenia zostaną dalsi zstępni dziadków spadkodawcy, czyli tzw. cioteczne lub stryjeczne wnuki i dalsze pokolenia. Zdaniem projektodawcy dostosuje to prawo spadkowe do istniejących wzorców relacji rodzinnych w tej grupie spadkobierców oraz skróci także czas trwania postępowań i ograniczy potrzebę poszukiwania z urzędu przez sąd i wzywania na rozprawę dalszych krewnych spadkodawcy.

Niegodność dziedziczenia

Ustawa nowelizująca Kodeks cywilny zakłada także, że za niegodne dziedziczenia będą mogły zostać uznane osoby, które uporczywie uchylały się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego, określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową. Dotyczy to także uporczywego uchylania się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą.

Obecnie niegodność dziedziczenia reguluje art 928 KC, który wskazuje, że spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:
1) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
2) podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
3) umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Po zmianie katalog ten zostanie uzupełniony o kolejne enumeratywnie wskazane przesłanki. Zgodnie z prawem, spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Reforma prawa spadkowego obejmie również kwestię zezwoleń. Nowe przepisy przewidują, że w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, zezwolenia na odrzucenie lub proste przyjęcie spadku będzie udzielał sąd spadku – w miejsce dotychczasowego sądu opiekuńczego.

Podstawa prawna:

- art. 928 ustawy z dnia 23 kwietnia 1965 roku - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360)
- projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.