W dniu 18 października 2024 roku ujrzał światło dzienne projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich. Projektodawcy proponują utworzenie instytucji prawnej podobnej do małżeństwa. Jest jednak szereg różnic. Spójrzmy więc na te najważniejsze.
Przedstawiony projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich nie jest obszernym dokumentem. Projektowana ustawa zawiera łącznie 35 artykułów odnoszących się do następujących zagadnień:
-zawarcie związku partnerskiego,
-prawa i obowiązki osób w związku partnerskim,
-stosunki majątkowe między osobami w związku partnerskim,
-uczestnictwo w sprawowaniu pieczy,
-ustanie związku partnerskiego.
Czym różni się projektowany związek partnerski od małżeństwa? Odpowiadamy poniżej.
Rejestrowany związek partnerski w wielu obszarach różni się od małżeństwa. Przede wszystkim procedura zarejestrowania związku partnerskiego ma być prostsza, bardziej elastyczna i mniej sformalizowana. Należy dostrzec skrócony okres pomiędzy złożeniem zapewnień o braku przeszkód do zawarcia związku a jego zarejestrowaniem. Ma on wynosić 14 dni w przypadku związku partnerskiego (w przypadku małżeństwa jest to termin miesięczny). Nie będzie też możliwości zawarcia związku partnerskiego w formie wyznaniowej.
Osoba zamierzająca zawrzeć związek partnerski będzie musiała przedstawić dokument tożsamości wybranemu kierownikowi urzędu stanu cywilnego albo konsulowi oraz złożyć zapewnienie, że nie wie o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie związku partnerskiego. Oświadczenie to będzie mogło być złożone przez pełnomocnika. Osoby zamierzające zawrzeć związek partnerski będą również składały oświadczenia o nazwisku, które każda z nich będzie nosić po zawarciu związku partnerskiego.
Kolejną różnicą jest to, że okolicznością wyłączającą zawarcie związku partnerskiego jest wiek poniżej 18 lat i brak możliwości uzyskania sądowej zgody na zawarcie związku poniżej 18 roku życia.
Przypomnijmy, że od 1998 r. minimalny wiek uprawniający do zawarcia małżeństwa jest zrównany dla kobiet oraz mężczyzn i wynosi 18 lat. Istnieje jednak odstępstwo od tej reguły dotyczące płci pięknej. Mianowicie, z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła 16 lat, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Podaną kwestię normuje art. 10 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Zgodnie z obowiązującym art. 61(8) § 1 k.r.o. z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka. Trwa ono mimo ustania małżeństwa. Rejestrowany związek partnerski nie tworzy natomiast powinowactwa, czyli więzi prawnej między partnerami (partnerkami), a ich krewnymi.
W tym miejscu mowa będzie raczej o podobieństwie aniżeli różnicy pomiędzy omawianymi instytucjami. Zawarcie oraz rozwiązanie rejestrowanego związku partnerskiego będzie następowało przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego (lub przed konsulem). W ten sposób zawarcie związku partnerskiego wpłynie na stan cywilny partnerów. Tylko takie rozwiązanie, w obliczu proponowanych i koniecznych zmian w licznych przepisach prawa, zapewni bezpieczeństwo i spójność rejestrów oraz niezbędną publicznoprawną kontrolę nad uprawnieniami i obowiązkami osób w związku partnerskim – czytamy w uzasadnieniu przepisów wprowadzających ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich. Pozostawanie w rejestrowanym związku partnerskim stanowić będzie zatem przeszkodę dla zawarcia małżeństwa z inną osobą.
Nowelizacja przepisów prawnych o aktach stanu cywilnego spowoduje powstanie obowiązku sporządzania aktu związku partnerskiego przez kierownika właściwego urzędu stanu cywilnego. Po ustaniu związku partnerskiego do aktu wpisywana będzie wzmianka dodatkowa.
W rejestrowanych związkach partnerskich domyślną formą stosunków majątkowych między partnerami ma być rozdzielność majątkowa, a nie - jak w przypadku małżeństwa - wspólność majątkowa małżeńska.
Warto odnotować, że na podstawie art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Nie będzie możliwe wspólne przysposobienie dziecka przez osoby będące w rejestrowanym związku partnerskim. W rejestrowanych związkach partnerskich nie będzie też, jak w małżeństwie, domniemania rodzicielstwa.
Ustanie rejestrowanego związku partnerskiego różni się od ustania małżeństwa. Związek partnerski ustanie bez wyroku sądu, na zgodny wniosek stron lub na wniosek jednej z osób będących w związku partnerskim. Ustanie związku nie będzie zależne od wystąpienia przesłanki trwałego i zupełnego rozkładu pożycia.
Rejestrowanych związków partnerskich nie będą dotyczyć przepisy o ustaleniu nieistnienia związku - możliwe będzie wyłącznie unieważnienie związku partnerskiego. Nie przewidziano również instytucji separacji dla związku partnerskiego.
Źródła:
Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich wraz z uzasadnieniem, RCL – nr z wykazu UD87, https://legislacja.gov.pl;
Projekt ustawy wprowadzającej ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich wraz z uzasadnieniem, RCL – nr z wykazu UD88, https://legislacja.gov.pl.
_____________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze oraz Instagramie
Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka
2022-03-12 15:54Nawet 30 lat więzienia dla nastolatka
2024-05-13 00:01Odrzucenie spadku w imieniu dziecka
2022-10-11 10:58Nowelizacja prawa rodzinnego: Wysłuchanie małoletniego
2023-07-29 16:37Czy można odwołać zgodę blankietową?
2022-05-27 08:57