SN: Sklep internetowy może być przedsiębiorstwem

Przedsiębiorstwo to termin, który można rozważać na gruncie podmiotowym, funkcjonalnym oraz przedmiotowym. Do przedsiębiorstwa w rozumieniu przedmiotowym odnosi się Kodeks cywilny. Sąd Najwyższy przeanalizował właściwości sklepu internetowego uznając, że może on stanowić odrębne i samodzielne dobro majątkowe w rozumieniu art. 55(1) k.c.

Sklep internetowy jako przedsiębiorstwo w rozumieniu przedmiotowym

Sklep internetowy może stanowić odrębne i samodzielne dobro majątkowe będące przedsiębiorstwem w znaczeniu przedmiotowym, a jako składnik większej całości – zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa. Zbycie sklepu internetowego może prowadzić do powstania solidarnej odpowiedzialności nabywcy ze zbywcą za zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części – wskazuje Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 czerwca 2024 r., II CSKP 2110/22, https://www.sn.pl. Komunikat o tej sprawie: https://www.sn.pl/aktualnosci/SitePages/Komunikaty_o_sprawach.aspx?ItemSID=652-b6b3e804-2752-4c7d-bcb4-7586782a1315&ListName=Komunikaty_o_sprawach [dostęp: 22.6.2024 r.]).

Sąd Najwyższy nie podzielił stanowiska Sądów meriti, że składniki niematerialne, mimo że mogą stanowić minimalny zasób dający podstawę dalszej działalności sklepu internetowego, nie mogą stanowić wystarczających elementów przesądzających o możliwości przyjęcia, że doszło do zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55(1) i 55(4) k.c. Uzasadnienie wyroku póki co nie jest dostępne - zostanie opublikowane po jego sporządzeniu w ustawowym terminie.

Komentarz

Zapatrywanie przedstawione przez Sąd Najwyższy nie dziwi z punktu widzenia nowoczesnych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Cechą szczególną biznesu e-commerce jest to, że można go prowadzić bez stacjonarnego zaplecza, co dotyczy w szczególności obrotu produktami cyfrowymi. W dobie tzw. wirtualnych biur prowadzenie działalności polegającej na handlu w Internecie może opierać się w dużej mierze na składnikach niematerialnych.

Pojęcie przedsiębiorstwa

Przedsiębiorstwo może być rozumiane jako podmiot prawa biorący udział w obrocie (znaczenie podmiotowe), ewentualnie jako działalność zmierzająca do osiągnięcia określonego celu (pojęcie funkcjonalne). Wreszcie termin "przedsiębiorstwo" może być rozumiany przedmiotowo, jako zespół składników służących prowadzeniu działalności gospodarczej. Takie pojęcie przedsiębiorstwa przedstawia ustawodawca w ramach art. 55(1) k.c. Stosownie do tego przepisu przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zakres definicji zawartej w powyższym przepisie nie jest zamknięty (o czym decyduje wyrażenie "w szczególności" poprzedzające wyliczenie), co oznacza, że przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym mogą tworzyć różnego rodzaju elementy, które w mniejszym albo większym zakresie pokrywają się z elementami tylko przykładowo wymienionymi w art. 55(1) k.c.

Istotne dla przedsiębiorstwa jest to, że stanowi ono pewien zbiór – "zespół składników niematerialnych i materialnych" (koniunkcja). Elementem dyskusyjnym jest to, czy dla powstania przedsiębiorstwa wystarczające są tylko składniki niematerialne. W doktrynie i orzecznictwie (w tym sądowym) wyróżnia się szereg warunków, które ów zespół składników powinien spełniać, aby można było go uznać (i zbyć) jako przedsiębiorstwo. Szczególny nacisk kładzie się na zdolność samodzielnego funkcjonowania w obrocie, przy czym brak takiej zdolności przesądza o niemożliwości uznania danego zespołu składników za przedsiębiorstwo. Zaznaczyć trzeba jednak konieczność indywidualnego badania każdego przypadku. Sklep internetowy może składać się wyłącznie z elementów niematerialnych i z tej perspektywy wydaje się, że może stanowić odrębny przedmiot obrotu.

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze