Trybunał Konstytucyjny ogłosił orzeczenie wydane w sprawie skargi konstytucyjnej dotyczącej wysokości minimalnego wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu jest niezgodny z art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis § 16 ust. 1 wskazuje, że opłaty wynoszą za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym:
1) przed sądem okręgowym - 50% opłaty, a jeżeli w pierwszej instancji sprawy nie prowadził ten sam adwokat - 75% opłaty, w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł;
2) przed sądem apelacyjnym - 75% opłaty, a jeżeli w pierwszej instancji sprawy nie prowadził ten sam adwokat - 100% opłaty, w obu przypadkach nie mniej niż 120 zł.
Zdaniem TK centralnym problemem konstytucyjnym był w niniejszej sprawie poziom regulacji dotyczącej wynagrodzenia pełnomocnika. W ocenie Trybunału, rozporządzenie nie może kształtować podmiotowych praw majątkowych w aspekcie materialnym, jeżeli w tym zakresie nie wykonuje ustawy, jak domaga się tego art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji. Skarżący trafnie zaś wskazał, że nie jest możliwe, by przyjąć, iż badane rozporządzenie wykonuje ustawę, rozstrzygając o stawkach wynagrodzeń (to jest: o podmiotowych prawach majątkowych w aspekcie materialnym), w sytuacji, gdy ustawa tej materii nie reguluje, w szczególności: nie wyznacza nawet granic bazowych stawek ustalonych rozporządzeniem. Trybunał Konstytucyjny podkreślił także, że prawo adwokata do otrzymania od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez adwokata w sprawach prowadzonych z urzędu, pozostaje w związku z treścią art. 64 ust. 1 Konstytucji i jest objęte tam przewidzianą ochroną – jako prawo podmiotowe do praw majątkowych, klasyfikowane niekiedy jako tzw. publiczne prawo podmiotowe.
Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że z przyczyn formalnych bezpośrednie skutki wydanego wyroku mogą dotyczyć tylko zaskarżonego przepisu. Ze względu na szeroki zakres stosowania zakwestionowanej przez Trybunał metody regulacji – także w odniesieniu do innych grup zawodowych niż adwokaci – TK podkreślił bardzo pilną potrzebę rewizji obowiązujących w tym zakresie rozwiązań prawnych z uwzględnieniem rozstrzygnięcia wyrażonego przez Trybunał w tej sprawie. Jak wskazał TK, przynajmniej pośrednio może ono bowiem stanowić podstawę kwestionowania konstytucyjności bardzo wielu innych aktualnie obowiązujących przepisów, dotyczących podmiotowych praw majątkowych o charakterze publicznym.
Wydane przez TK orzeczenie zapadło jednogłośnie.
Źródło:
Wyrok TK z 13.6.2023 r., sygn. akt SK 83/19.
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
Wyłączenie wspólnika ze spółki z o.o. w orzecznictwie sądowym
2024-05-30 12:25
SN o odszkodowaniu za opóźnienie dostawy w przewozie międzynarodowym
2024-06-18 10:10
SN o terminie wniesienia skargi kasacyjnej
2024-02-01 08:54
SN o umieszczeniu osoby w domu pomocy społecznej bez jej zgody
2024-08-08 11:25
