Tymczasowe aresztowanie w statystykach

Redakcja
2023-03-17 17:30
Komentarze (0)

Problem przewlekłości postępowań przygotowawczych prowadzonych przez prokuraturę wciąż nie został rozwiązany. Choć obowiązek rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie jest obowiązkiem konstytucyjnym, obecne statystyki zdają się potwierdzać wzrost liczby postępowań długotrwałych oraz przedłużeń towarzyszącego im tymczasowego aresztowania.

Przewlekłość postępowań przygotowawczych

Jak wynika ze statystyk, porównanie danych z roku 2015 oraz z lat następnych pokazuje, że od 2016 r. nastąpił znaczny wzrost liczby postępowań długotrwałych. Ze sprawozdania z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych za rok 2015 wynika bowiem, że postępowań, których czas trwa:

a)   od 3 do 6 miesięcy – było 16 805,
b)   powyżej 6 miesięcy do roku - 6351,
c)   do 2 lat,- 1016,
d)   powyżej 2 lat do 5 lat - 604,
e)   ponad 5 lat - 106.

Z kolei w roku 2021, postępowań, które trwają:

a)   powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy – było 26 559,
b)   powyżej 6 miesięcy do roku - 14 639,
c)   powyżej roku do 2 lat - 4872,
d)   powyżej 2 lat do 5 lat - 3040,
e)   ponad 5 lat - 540.

Tymczasowe aresztowanie coraz dłuższe

Omawiając problem przewlekłości postępowań należy również zwrócić uwagę na statystyki stosowania tymczasowego aresztowania w toku postępowania przygotowawczego. Ze sprawozdania za rok 2015 r. wynika, że aresztowanie trwające:

a)   powyżej 3 do 6 miesięcy było stosowane w 2982 przypadkach,
b)   powyżej 6 miesięcy do 12 miesięcy - w 1432 przypadkach,
c)   powyżej 12 miesięcy do 2 lat - w 157 przypadkach,
d)   powyżej 2 lat - w 11 przypadkach.

Natomiast w 2021 r. widzimy wyraźny wzrost statystyk. Tymczasowe aresztowanie trwające :

a)   powyżej 3 miesięcy do 6 miesięcy było stosowane w 5366 przypadkach,
b)   powyżej 6 miesięcy do 12 miesięcy - w 3123 przypadkach,
c)   powyżej 12 miesięcy do 2 lat – w 608 przypadkach,
d)   powyżej 2 lat - w 92 przypadkach.

RPO prosi o wyjaśnienia

Jak wskazuje RPO, unormowanie zawarte w art. 2 § 1 pkt 4 KPK wskazuje, iż jednym z celów postępowania karnego jest takie jego ukształtowanie, aby rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło w rozsądnym terminie. Proceduralny wymóg rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, odnoszący się także do postępowania przygotowawczego, wynika również z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP oraz art. 6 ust. 1 EKPC. Tymczasem dostępne dane statystyczne pokazują, że problem nadal trwa. Należy bowiem mieć na uwadze, że tendencja przedłużania się postępowań przygotowawczych powoduje coraz częstsze wnioski o zastosowanie bądź przedłużenie tymczasowego aresztowania, co ma konsekwencje w niekorzystnych dla Polski orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Dlatego też Rzecznik zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z pytaniem, czy dostrzega on jakiekolwiek systemowe przyczyny przedłużania się postępowań przygotowawczych.

Źródło:
- Sprawozdanie z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/sprawozdania-statystyczne-za-2021-rok;
- Pismo RPO z 2.3.2023 r., II.514.2.2021.MH

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.