Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w praktyce

Redakcja
2024-05-28 14:34
Komentarze (0)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest jedną z trzech uregulowanych kodeksowo spółek kapitałowych. Stanowi ona zarazem jedną z najchętniej wybieranych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Umowę tego typu spółki zawiera się w formie aktu notarialnego, ewentualnie przy użyciu formularza - poprzez portal S24. Omawiamy najważniejsze elementy umowy zawieranej w formie tradycyjnej.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - istota

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zawiera się w formie aktu notarialnego albo za pomocą wzorca umowy.

Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna określać:
1) firmę i siedzibę spółki;
2) przedmiot działalności spółki;
3) wysokość kapitału zakładowego;
4) czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział;
5) liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników;
6) czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Poniżej znajduje się fragment przykładowego projektu postanowienia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określającego m.in. przedmiot działalności spółki.

§ 2
Spółka

1. Przedmiotem działalności Spółki jest:
1) PKD …………………………. - ………………………………………………………. ,
2) PKD …………………………. - ………………………………………………………. ,
3) PKD …………………………. - ………………………………………………………. .
2. Spółka prowadzi przedsiębiorstwo pod firmą „……………...………………. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”.
3. Siedzibą Spółki jest …………………..…………………………………………………….. .
4. Rok obrotowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
5. Spółka działa na obszarze …………………………………………. .

(…)

Organy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością funkcjonuje zarząd jako organ wykonawczy oraz zgromadzenie wspólników jako organ podejmujący najważniejsze z punktu widzenia działalności tego podmiotu decyzje. W określonych sytuacjach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością działać mogą także rada nadzorcza lub komisja rewizyjna jako organy nadzoru. Zgodnie z art. 213 § 2 k.s.h. w spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500 000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu, powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.

Przepisy Kodeksu spółek handlowych określają zasady funkcjonowania każdego z wyżej wymienionych organów. W wielu obszarach unormowania kodeksowe wspólnicy mogą zmodyfikować w umowie spółki. Dotyczy to np. reguł głosowania przez osoby wchodzące w skład danego organu. Może się zdarzyć też tak, że umowa będzie wprowadzała określone modyfikacje w zakresie szczegółowych kompetencji danego organu.

Warto dostrzec, że ustawodawca wprowadził, za sprawą nowelizacji, która weszła w życie w dniu 13 października 2022 r., szczegółowe reguły przebiegu posiedzeń rady nadzorczej (zob. art. 221[1] k.s.h.). Od tego dnia wprowadzono też do Kodeksu spółek handlowych przepis art. 219(1), zgodnie z którym rada nadzorcza może ustanowić doraźny lub stały komitet rady nadzorczej, składający się z członków rady nadzorczej, do pełnienia określonych czynności nadzorczych (komitet rady nadzorczej).

Poniżej znajduje się fragment przykładowego projektu postanowienia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odnoszącego się do reguł funkcjonowania zarządu.

§ 6
Zarząd

1. Prowadzenie spraw Spółki oraz reprezentacja Spółki należy do Zarządu, w skład którego wchodzi od … do … członków, w tym Prezes Zarządu.
2. Członkowie Zarządu są powoływani i odwoływani uchwałą Wspólników na okres wspólnej rocznej kadencji.
3. Uchwały Zarządu zapadają większością głosów. W przypadku równej liczby głosów o wyniku głosowania decyduje głos Prezesa Zarządu.
4. Do składania oświadczeń w imieniu Spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków Zarządu albo jednego członka Zarządu łącznie z prokurentem.
5. Mandaty członków Zarządu wygasają z dniem odbycia Zgromadzenia Wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Zarządu.
6. Członek Zarządu może być w każdym czasie odwołany uchwałą Wspólników.

(…)

Warto zauważyć w kontekście zarządu, że według art. 211 § 1 k.s.h. członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu.

Prawa i obowiązki wspólników

Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Jeżeli wspólnikowi mają być przyznane szczególne korzyści lub jeżeli na wspólnika mają być nałożone, oprócz wniesienia wkładów na pokrycie udziału, inne obowiązki wobec spółki, należy to pod rygorem bezskuteczności wobec spółki dokładnie określić w umowie spółki.

Niektóre postanowienia umowne mogą w swoisty sposób aktywować dodatkowe prawa i obowiązki wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Takim przykładowym postanowieniem umownym jest zobowiązanie do wnoszenia dopłat przez wspólników. Dopłaty zwiększają środki własne spółki, nie powiększając przy tym udziałów wspólników. Traktuje się je, jako świadczenie leżące między pożyczką a wniesieniem wkładu (por. wyr. SA w Katowicach z 24.10.2014 r., V ACa 368/13, https://katowice.sa.gov.pl).

Poniżej znajduje się fragment przykładowego projektu postanowienia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odnoszącego się do dopłat wspólników.

§ 10
Dopłaty

Zgromadzenie Wspólników może zobowiązać Wspólników do wniesienia dopłat w wysokości nieprzekraczającej ………-krotności wartości nominalnej udziałów.

(…)

Kapitał zakładowy i udziały

Kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinien wynosić co najmniej 5000 zł. Kapitał zakładowy może być podwyższany po zawarciu umowy albo obniżany, jednak nigdy poniżej wartości minimalnej. Umowa może wskazywać zasady podwyższania kapitału zakładowego lub jego obniżania. Ma to znaczenie o tyle, że jeżeli umowa nie odnosi się do tej kwestii, każdorazowa zmiana wysokości kapitału zakładowego wymaga zmiany umowy spółki.

Kapitał zakładowy omawianego typu spółki dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej. Umowa spółki powinna rozstrzygać, czy wspólnik może mieć tylko jeden, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i niepodzielne.

Na pokrycie kapitału zakładowego wspólnicy wnoszą do spółki wkłady pieniężne lub niepieniężne (aporty). W podanym przykładzie (poniżej) wspólnicy wnoszą jedynie wkłady pieniężne. Jeżeli jednak strony zdecydują się na uregulowanie wkładu niepieniężnego, umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport, jak również liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Natomiast jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, agio przelewa się do kapitału zapasowego.
Poniżej znajduje się fragment przykładowego projektu postanowienia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odnoszącego się do kapitału zakładowego oraz udziałów.

§ 4
Kapitał zakładowy i udziały

1. Kapitał zakładowy wynosi …………………………….. zł i dzieli się na … niepodzielnych udziałów o równej wartości nominalnej, wynoszącej ………………….. zł każdy.
2. Każdy Wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział.
3. Udziały zostają pokryte i objęte w następujący sposób:
1) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów uprzywilejowanych w zakresie dywidendy o łącznej wartości nominalnej …………… zł,
2) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów o łącznej wartości nominalnej …………… zł,
3) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów o łącznej wartości nominalnej …………… zł,
4) ………………………………………….. wnosi wkład pieniężny w wysokości ……… zł i obejmuje … udziałów o łącznej wartości nominalnej …………… zł.
4. Na każdy udział przypada jeden głos na Zgromadzeniu Wspólników.

(...)

Udziały uprzywilejowane

Powyższy przykład postanowienia umowy zawiera regulację dotyczącą udziału uprzywilejowanego w zakresie dywidendy. Stosownie do art. 196 k.s.h. na udział uprzywilejowany w zakresie dywidendy można przyznać uprawnionemu dywidendę, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przysługującą udziałom nieuprzywilejowanym (dywidenda uprzywilejowana). Udziały uprzywilejowane w zakresie dywidendy nie korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi udziałami, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Jeżeli umowa spółki przyznaje prawo do dywidendy uprzywilejowanej niewypłaconej w latach poprzednich, powinna określać najwyższą liczbę lat, za które dywidenda może być wypłacona z zysku w następnych latach. Okres ten nie może przekraczać pięciu lat (art. 197 k.s.h.).

Poniżej znajduje się fragment przykładowego projektu postanowienia umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odnoszącego się do dywidendy.

§ 9
Dywidendy

1. Wspólnicy mają prawo do udziału w zysku Spółki wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą Zgromadzenia Wspólników.
2. Uprawnionymi do udziału w zysku Spółki za dany rok obrotowy są Wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia przez Zgromadzenie Wspólników uchwały o podziale zysku.
3. Zysk przypadający Wspólnikom posiadającym udziały nieuprzywilejowane w zakresie dywidendy dzieli się stosunkowo do wielkości udziałów.
4. Udziały uprzywilejowane w zakresie dywidendy uprawniają do dywidendy w wysokości równej ………………………………………….. dywidendy przysługującej udziałom nieuprzywilejowanym.
5. Dywidendę uprzywilejowaną niewypłaconą w latach poprzednich można wypłacić maksymalnie za okres … lat wstecz.

(...)

Zbycie udziału

Jeżeli zbycie udziału uzależnione jest od zgody spółki, stosuje się przepisy art. 182 § 3-5 k.s.h., chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Zgody może zatem udzielić zarząd (w odmianie podstawowej), ale także zgromadzenie wspólników, gdyż przepis nadający kompetencję udzielenia zgody zarządowi jest przepisem dyspozytywnym. W przypadku, gdy zgody odmówiono, sąd rejestrowy może pozwolić wspólnikowi na zbycie udziału, jeżeli istnieją ważne powody. Nawet wtedy jednak spółka może w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy przedstawić innego nabywcę.

Ograniczenie zbywalności udziału może polegać ponadto np. na wskazaniu szczególnych cech przyszłego nabywcy. Jeżeli więc życzeniem wspólników spółki zajmującej się produkowaniem pojazdów jest np. to, aby wszyscy pozostali udziałowcy posiadali fachową wiedzę z zakresu budowy maszyn, można zastrzec w umowie, że zbycie udziału jest możliwe tylko wówczas, gdy nabywcą będzie osoba dająca rękojmię wiedzy z tego zakresu.

Fragmenty projektu umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pochodzą z Programu Scripta https://programscripta.pl

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze