Ustanowienie rozdzielności majątkowej w praktyce

Redakcja
2024-02-19 00:01
Komentarze (0)

Umową majątkową małżonkowie mogą zrezygnować z podstawowego ustroju wspólności majątkowej. Cechą umownej rozdzielności majątkowej jest brak majątku wspólnego. Każdy z małżonków posiada jedynie majątek osobisty.

Rodzaje umów majątkowych małżeńskich

Stosownie do art. 47 k.r.o. małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa, jednak należy pamiętać, że umowa majątkowa małżeńska jest skuteczna tylko w razie zawarcia małżeństwa.

Tym samym umową majątkową małżonkowie, względnie przyszli małżonkowie, mogą zrezygnować z podstawowego ustroju wspólności majątkowej na rzecz jednego z wyżej wspomnianych ustrojów na podstawie następujących umów (katalog zamknięty):
1) umowy rozszerzającej albo ograniczającej wspólność ustawową,
2) umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową, albo
3) umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Ważne
Prawodawca przewiduje dla umowy majątkowej małżeńskiej formę aktu notarialnego. Jest to forma zastrzeżona pod rygorem nieważności. W rezultacie umowy tej nie można skutecznie zawrzeć w formie mniej solennej (np. w zwykłej formie pisemnej).

Skutek zawarcia umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową

Stosownie do art. 51 k.r.o., w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później. Również zarząd majątkiem pozostaje w rękach każdego z małżonków z osobna.

Cechą umownej rozdzielności majątkowej jest brak majątku wspólnego. Każdy z małżonków posiada jedynie majątek osobisty. Nie wyłącza to jednak wspólnego nabycia przedmiotu majątkowego przez małżonków, które prowadzi do powstania współwłasności w częściach ułamkowych, nie zaś do tzw. niepodzielnej ręki, czyli w ramach współwłasności łącznej.

Ważne
Intercyza może negatywnie wpłynąć na skuteczność działań mających na celu wyegzekwowanie wierzytelności przysługującej wierzycielowi małżonka. Należy pamiętać, że małżonek może powoływać się względem innych osób na umowę majątkową małżeńską tylko wtedy, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome. Reguła ta chroni interesy osób trzecich, którym w związku z różnymi zdarzeniami prawnymi (np. umowami) przysługują przeciwko jednemu z małżonków określone roszczenia. Choć nie istnieje na gruncie polskiego prawa żaden oficjalny rejestr intercyz, to warto wiedzieć, że np. w ramach CEiDG wierzyciel może uzyskać informację o zawartej przez dłużnika intercyzie.

Zmiana oraz rozwiązanie umowy majątkowej małżeńskiej

Co do zasady umowa majątkowa małżeńska zostaje zawarta na czas trwania małżeństwa. Umowa taka może być jednak zmieniona w czasie jego trwania albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej. Istotnym jest to, że w przypadku umów majątkowych małżeńskich nie stosuje się instytucji wypowiedzenia. Umowy takie zmienia się w drodze wzajemnego porozumienia małżonków.

Treść umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową

Umowa ustanawiająca rozdzielność majątkową może zawierać m.in. informacje o:
-związku małżeńskim łączącym strony,
-majątku posiadanym przez strony i podlegającym ustrojowi wspólności ustawowej (jeżeli umowa jest zawierana po powstaniu tego ustroju),
-ustroju majątkowym, który strony decydują się ustanowić umową,
-podziale majątku podlegającego wcześniej ustrojowi wspólności majątkowej,
-innych ważnych kwestiach, takich jak np. wpisy do ksiąg wieczystych.

Poniżej znajduje się fragment projektu umowy odnoszący się do ustanowienia rozdzielności majątkowej oraz do podziału majątku objętego wspólnością majątkową.

(…)

§ …
Ustanowienie ustroju rozdzielności majątkowej oraz podział majątku

1. Umową objętą niniejszym aktem Stawający wyłączają obowiązujący w ich stosunkach majątkowych ustrój ustawowej wspólności majątkowej oraz ustanawiają ustrój rozdzielności majątkowej, w wyniku czego każdy ze Stawajacych zachowuje i zarządza zarówno majątkiem nabytym przed zawarciem umowy, jak i majątkiem nabytym później.
2. Stawający dokonują podziału majątku wspólnego w następujący sposób:
1) wyłącznym właścicielem lokalu mieszkalnego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 umowy objętej niniejszym aktem, staje się …;
2) wyłącznym właścicielem samochodu osobowego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 2 umowy objętej niniejszym aktem, staje się …;
3) środki pieniężne, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 3 umowy objętej niniejszym aktem, podlegają podziałowi na dwie równe części pomiędzy Stawającymi.
3. W wykonaniu postanowień ust. 2 Stawający oświadczają, że:
1) wydanie … lokalu mieszkalnego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 1 umowy objętej niniejszym aktem, już nastąpiło;
2) wydanie … samochodu osobowego, o którym mowa w § 2 ust. 1 pkt 2 umowy objętej niniejszym aktem, już nastąpiło;
3) środki pieniężne, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 3 umowy objętej niniejszym aktem, zostaną podzielone poprzez przelanie do dnia … 250 000 PLN (dwustu pięćdziesięciu tysięcy polskich nowych złotych zero groszy) na rachunek … nr … w … .
(…)

Fragment projektu umowy majątkowej małżeńskiej, która ustanawia rozdzielność majątkową, pochodzą z Programu Scripta https://programscripta.pl.

_____________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze