Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL już od 1 czerwca 2024 r.

Redakcja
2024-05-22 11:46
Komentarze (0)

Już 1 czerwca 2024 r. wchodzi w życie ustawa modyfikująca szereg obowiązujących aktów prawnych, której zadaniem jest wprowadzenie rozwiązań zapobiegających zaciągnięciu na skradzione dane identyfikujące osobę różnego rodzaju zobowiązań w postaci np. kredytów i pożyczek oraz otwierania rachunków rozliczeniowych przeznaczonych do wykorzystania w działalności przestępczej.

Obowiązek sprawdzenia zastrzeżenia numeru PESEL w przypadku umów

Mowa o ustawie o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. z 2023 r. poz. 1394). Jedną z ustaw zmienianych tym aktem jest Prawo bankowe. Już od 1 czerwca 2024 r. banki krajowe, instytucje kredytowe, oddziały instytucji kredytowych oraz oddziały banku zagranicznego będą miały obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL konsumenta przez zawarciem:
- umowy na prowadzenie rachunku oszczędnościowego i oszczędnościowo-rozliczeniowego,
- umowy kredytu,
- umowy pożyczki,
- umowy leasingu.

Konieczność sprawdzenia numeru PESEL istnieje także w razie zawarcia umowy, na podstawie której następuje wydanie instrumentu płatniczego.

Zmiana umowy
Obowiązek sprawdzenia zastrzeżenia numeru PESEL spoczywa na ww. instytucjach także w przypadku zmiany umowy kredytu, pożyczki lub leasingu, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia.

Konsekwencje prawne zawarcia umowy pomimo zastrzeżenia numeru PESEL

Powyższe rozwiązanie ma na celu zablokowanie dokonania czynności, co do której posiadacz numeru PESEL nie wyraził zgody na realizację, zastrzegając swój numer identyfikacyjny w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL. Jeśli zobligowana instytucja nie sprawdzi, czy zastrzeżenie istniało, a numer PESEL był zastrzeżony, to nie może domagać się od konsumenta zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia takiej umowy, a także zbyć powstałej z niej wierzytelności. Brak możliwości domagania się zaspokojenia roszczeń od konsumenta rozciąga się także na jego następców prawnych.

Obowiązek sprawdzenia zastrzeżenia numeru PESEL w przypadku wypłat gotówkowych

Konieczność weryfikacji zastrzeżenia numeru PESEL znajduje zastosowanie także w przypadku wypłat gotówkowych, które pojedynczo lub jako suma wypłat dokonanych w danym dniu w placówce bankowej przekracza trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dotyczy to wypłaty we wszystkich placówkach danego podmiotu.

W przypadku zastrzeżenia numeru PESEL, podmiot może dokonać wypłaty gotówkowej dopiero po upływie 12 godzin od momentu złożenia przez posiadacza rachunku dyspozycji wypłaty gotówkowej. Wypłata nie będzie mogła zostać dokonana przed upływem tego czasu nawet jeśli zastrzeżenie numeru PESEL zostanie cofnięte. Rozwiązanie to ma na celu ograniczenie skutków oszustw „na wnuczka”, które wiążą się z wypłatą gotówki. Wprowadzenie możliwości wypłaty gotówki z pewnym odstępem czasowym daje czas ofierze na reakcję i ogranicza działanie pochopne, pod wpływem emocji, a także daje możliwość reakcji pracownikowi banku, który dostrzeże niepokojące zachowanie posiadacza rachunku bankowego – czytamy w uzasadnieniu nowelizacji.

Niedostępności rejestru zastrzeżeń

W przepisach uregulowano także kwestię ewentualnej niedostępności rejestru zastrzeżeń numerów PESEL. W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego, po ponownej nieudanej próbie dokonania weryfikacji mogą:
1) odmówić zawarcia umowy do czasu przywrócenia dostępności systemu albo
2) zawrzeć umowę z zachowaniem należytej staranności przy weryfikacji tożsamości konsumenta i udokumentować dokonanie tej weryfikacji.

Źródło:
W ramach niniejszej publikacji wykorzystano fragmenty uzasadnienia rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości, Sejm RP IX kadencji, druk nr 3251, https://www.sejm.gov.pl.

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze