Zatrzymanie prawa jazdy za uchylanie się od alimentacji

Źródło grafiki: https://pixabay.com

• Redakcja
• 2022-05-30 17:04
• Komentarze (0)

Każdego roku wpływają do polskich sądów tysiące pozwów w sprawach o alimenty. Zadośćuczynienie potrzebom osób uprawnionych z tytułu alimentów następuje w drodze świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Na tym jednak nie koniec, gdyż polskie prawo zawiera unormowania dyscyplinujące dłużników alimentacyjnych. Przykładem jest możliwość czasowego zatrzymania prawa jazdy.

Problem uchylania się od obowiązku alimentacyjnego

Tylko w 2020 r. polskie sądy rozpoznały prawie 33 tysiące spraw o alimenty (Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2021, Warszawa 2021, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rzeczypospolitej-polskiej-2021,2,21.html, s. 166 [dostęp: 30.5.2022 r.]). W sprawach karnych o uchylanie się od alimentacji, tj. popełnienie przestępstwa z art. 209 k.k., również zapadają w Polsce rokrocznie tysiące orzeczeń. Problem jest zauważalny niejako gołym okiem.    
Polski ustawodawca czyni starania w kierunku udzielania pomocy beneficjentom bezprawnie nierealizowanego obowiązku alimentacyjnego. Przede wszystkim należy podkreślić znaczenie funduszu alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego są przyznawane na wniosek i obciążają budżet państwa. Stanowią rozwiązanie zastępcze na czas niełożenia przez zobowiązanego na utrzymanie osoby uprawnionej. Dłużnik alimentacyjny ma obowiązek pokryć je z własnej kieszeni wraz z odsetkami. To jednak nie jedyne rozwiązanie dyscyplinujące zobowiązanego do świadczeń alimentacyjnych.

Aktywizacja zawodowa dłużnika alimentacyjnego

W przypadku bezskuteczności egzekucji osoba uprawniona do alimentów może złożyć do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na swoje miejsca zamieszkania wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Po otrzymaniu wniosku przeprowadza się wywiad alimentacyjny w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej. Ponadto odbiera się od niego oświadczenie majątkowe. W razie zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy przekazuje się również do biura informacji gospodarczej informację o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego.
Postępowanie wobec dłużnika alimentacyjnego prowadzi się w stałym kontakcie z organem prowadzącym postępowanie egzekucyjne, któremu gmina przekazuje informacje mające wpływ na skuteczność egzekucji, w szczególności zawarte w wywiadzie alimentacyjnym oraz oświadczeniu majątkowym dłużnika alimentacyjnego.
Jeżeli dłużnik alimentacyjny nie może wywiązać się ze swoich zobowiązań z powodu braku zatrudnienia, właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta):
1) zobowiązuje dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w przypadku braku możliwości zarejestrowania się jako bezrobotny wraz ze wskazaniem nie dłuższego niż 30-dniowy terminu na wykonanie tego zobowiązania;
2) informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego.

Uznanie dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych

Właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta) wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, jeżeli dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmawia:
1) złożenia oświadczenia majątkowego,
2) zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy w terminie wyznaczonym przez organ właściwy dłużnika,
3) bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych.
Decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów.

Wniosek o ściganie oraz utrata prawa jazdy

Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, właściwy wójt (burmistrz, prezydent miasta):
1) składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 k.k. (przestępstwo niealimentacji) oraz
2) po uzyskaniu z centralnej ewidencji kierowców informacji, że dłużnik alimentacyjny posiada uprawnienie do kierowania pojazdami, kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego wraz z odpisem tej decyzji.
Na podstawie wniosku, o którym mowa, starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy. Decyzja ta podlega uchyleniu w szczególności na skutek powrotu przez dłużnika alimentacyjnego do wywiązywania się z ciążącego na nim obowiązku.
Zwrot zatrzymanego prawa jazdy następuje przez przekazanie do centralnej ewidencji kierowców informacji o zwrocie tego dokumentu niezwłocznie po uchyleniu decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy.

Stan prawny: 30.5.2022 r.

Treści publikowane w Serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło.