Zmiany w Prawie restrukturyzacyjnym

Redakcja
2024-10-19 17:37
Komentarze (0)

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji zaprezentowano projekt nowelizacji dwóch ustaw zasadniczych dla polskiego prawa insolwencyjnego. Chodzi o ustawy: Prawo restrukturyzacyjne oraz Prawo upadłościowe. Prezentujemy zmiany dotyczące pierwszej z z nich.

Restrukturyzacja zapobiegawcza

Celem projektu jest implementacja Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywa o restrukturyzacji i upadłości).

Dyrektywa 2019/1023 jest nazywana „dyrektywą drugiej szansy”, ponieważ jednym z jej kluczowych elementów jest kwestia umorzenia długów przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 20 ust. 1 dyrektywy 2019/1023 państwa członkowskie zapewniają, aby niewypłacalni przedsiębiorcy mieli dostęp do co najmniej jednego rodzaju postępowania, które może prowadzić do całkowitego umorzenia długów.

Dyrektywa 2019/1023 ma na celu ujednolicenie regulacji dotyczących postępowań restrukturyzacyjnych w krajach członkowskich w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Unijny prawodawca dostrzega konieczność wdrożenia rozwiązań o charakterze prewencyjnym w celu przeciwdziałania likwidacji miejsc pracy. Celem dyrektywy 2019/1023 jest - co podkreślono w uzasadnieniu omawianego projektu - precyzyjne określenie przesłanek determinujących jak najszybsze podjęcie działań służących ustaleniu trudności przedsiębiorcy związanych z płynnością finansową, a następnie odpowiednich działań naprawczych, o ile są one możliwe i słuszne.

W tym zakresie dyrektywa 2019/1023, zakładając zapobieganie określonym negatywnym skutkom niewypłacalności, obliguje państwa członkowskie do zapewnienia dostępu do tzw. narzędzi wczesnego ostrzegania. Narzędzia te mogą obejmować:
-mechanizmy alarmowe w przypadkach, gdy dłużnik nie dokonał określonych rodzajów płatności;
-usługi doradcze świadczone przez organizacje publiczne lub prywatne;
-zachęty w ramach prawa krajowego dla osób trzecich posiadających stosowne informacje dotyczące dłużnika, takich jak księgowi, organy podatkowe lub organy ds. zabezpieczenia społecznego, aby podmioty te sygnalizowały dłużnikowi niekorzystne zmiany.

Jak zapewniają projektodawcy - projekt ustawy opiera się na założeniu wprowadzania jedynie takich zmian w obecnie obowiązujących regulacjach, które są konieczne dla stwierdzenia pełnej transpozycji dyrektywy 2019/1023. Jakie szczegółowe zmiany ów projekt zakłada? Poniżej przedstawiamy niektóre z nich.

Informacje zawarte w planie restrukturyzacji

Zmiana w zakresie art. 10 Prawa restrukturyzacyjnego sprowadza się do poszerzenia katalogu obligatoryjnych informacji, jakie mają być zawarte w planie restrukturyzacji przedkładanym przez dłużnika. W obecnym stanie prawnym art. 10 Prawa restrukturyzacyjnego nie zawiera obowiązku wskazania w tym dokumencie skutków, jakie postępowanie restrukturyzacyjne wywoła w zakresie zatrudnienia w przedsiębiorstwie dłużnika. Projektowana regulacja spowoduje dodanie tych informacji do obowiązkowego zakresu planu restrukturyzacyjnego.

Projekcja wartości majątku dłużnika ma pomóc w głosowaniu nad układem

Omawiana nowelizacja wiąże się z regulacjami, które umożliwiają wierzycielom kwestionowanie zasadności zawarcia układu, a z drugiej strony pozwalają dłużnikowi na wystąpienie do sądu o jego zatwierdzenie wbrew sprzeciwowi części grup wierzycieli (tzw. mechanizm cramdown, który zakłada przegłosowanie grup wierzycieli przeciwnych układowi). Celem umożliwienia odpowiedniej kontroli ekonomicznej zasadności prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego zaprojektowano czynności, które mają umożliwić wierzycielom, jeszcze przed głosowaniem nad układem, uzyskanie informacji pozwalających na podjęcie świadomej decyzji co do poparcia lub odrzucenia propozycji układowej.

Podstawowym dokumentem umożliwiającym realizację tego celu jest test zaspokojenia sporządzany na początku postępowania. Ma on zawierać projekcję wartości majątku dłużnika przy założeniu różnych scenariuszy, w których może znaleźć się dłużnik, a co będzie miało bezpośredni wpływ na stopień zaspokojenia wierzycieli. Chcąc ograniczyć zarzuty wierzycieli co do przygotowania wycen pod zbyt dużą kontrolą dłużnika, przewidziano, że zawarcie umowy z ekspertem będzie możliwe bezpośrednio przez nadzorcę.

Nadzorca i zarządca pomagają nie tylko dłużnikom

Obecnie, poza uproszczonym postępowaniem restrukturyzacyjnym, rola nadzorcy i zarządcy postrzegana jest jako przejęcie zarządu nad przedsiębiorstwem dłużnika w celu zapobieżenia nieprawidłowościom, podczas gdy w restrukturyzacji zapobiegawczej powinna być to rola polegająca na wspieraniu negocjowania propozycji układowych – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Projektowana ustawa ma na celu podkreślenie, że rolą nadzorcy i zarządcy nie jest wyłącznie pomoc dłużnikowi. Nadzorca i zarządca są organami postępowania restrukturyzacyjnego, które mają za zadanie dbanie o interesy zarówno dłużnika, jak i wierzycieli. Stąd też propozycja wyraźnego wskazania, że nadzorca i zarządca udzielają pomocy wszystkim uczestnikom postępowania, tj. dłużnikowi i wierzycielom w prowadzonych przez nich negocjacjach dotyczących zawarcia układu.

Nadzorca jako zastępca pośredni

Projekt wprowadza także zasadę, że w sprawach, w których w sporządzenie planu restrukturyzacyjnego lub wyceny, stanowiącej część testu zaspokojenia, są zaangażowane osoby trzecie, którym nadzorca zlecił przygotowanie tych dokumentów za zgodą dłużnika, w zakresie tego zlecenia działa on we własnym imieniu, na rachunek dłużnika. Oznacza to, że czynności te wywierają wpływ bezpośrednio na majątek dłużnika. To samo dotyczy sytuacji, w której nadzorca decyduje się na skorzystanie z pomocy mediatora do prowadzenia negocjacji w przedmiocie zawarcia układu, jak również w przypadku, gdy sąd zobowiąże nadzorcę do złożenia weryfikacji testu zaspokojenia, która zostanie dokonana na podstawie opinii sporządzonej przez podmiot wskazany przez sąd. Nadzorca nie odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w takich sprawach.

Układ musi spełniać kryterium ochrony najlepszych interesów wierzycieli

Przepisy dyrektywy 2019/1023 dają jednoznaczne wskazanie, że układ zawarty z wierzycielami musi spełniać kryterium ochrony najlepszych interesów wierzycieli. W konsekwencji, w przypadku, gdy układ nie spełnia wskazanego wyżej kryterium, nie powinien zostać zatwierdzony, jeśli zainteresowany wierzyciel wniesie zastrzeżenie zawierające zarzut naruszenia tego kryterium. Projektodawcy podkreślają, że obecnie w polskich regulacjach brak jasnych rozwiązań, które pozwalałyby uznać spełnienie w tym zakresie wymogów dyrektywy 2019/1023.

W obowiązującym art. 165 ust. 2 Prawa restrukturyzacyjnego wskazuje się, że „sąd może odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jego warunki są rażąco krzywdzące dla wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i zgłosili zastrzeżenia.” Propozycja zmiany art. 165 ust. 2 polega na usunięciu fakultatywności jego stosowania przez sąd i wprowadzeniu jasnego kryterium oceny stopnia pokrzywdzenia wierzyciela zgłaszającego zastrzeżenia, dla zaistnienia podstawy odmowy zatwierdzenia układu. Chodzi o kryterium ochrony najlepszych interesów wierzycieli.

Sąd będzie miał zatem obowiązek odmówić zatwierdzenia układu, jeżeli jakikolwiek wierzyciel, który głosował przeciw układowi, zgłosił zastrzeżenia zawierające zarzut, że znalazłby się w wyniku realizacji układu w gorszej sytuacji, niż w przypadku przeprowadzenia postępowania upadłościowego lub w przypadku zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego bez przyjęcia układu, i zarzut ten jest uzasadniony.

Sąd zmieni postanowienia układu

Nowelizacja umożliwia sądowi restrukturyzacyjnemu dokonywanie drobnych zmian w układzie przedłożonym mu do zatwierdzenia, które nie naruszają istotnych postanowień układu. W obecnym stanie prawnym sąd nie ma możliwości ingerowania w układ, może go jedynie zatwierdzić lub odrzucić. Projektowana zmiana ma pomóc uchronić wszystkich interesariuszy przed sytuacją, w której po przeprowadzeniu postępowania restrukturyzacyjnego i głosowaniu nad układem sąd odmawia zatwierdzenia układu z powodu drobnych nieprawidłowości.

Źródło:
Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo restrukturyzacyjne oraz ustawy – Prawo upadłościowe wraz z uzasadnieniem, RCL – nr z wykazu UC43, https://legislacja.gov.pl.

_____________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze oraz Instagramie