Dzierżawa z klauzulą mediacyjną na przykładach

Redakcja
2023-10-02 09:25
Komentarze (0)

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Na przykładzie dzierżawy warsztatu samochodowego omawiamy podstawowe elementy umowy, która zawiera postanowienia dotyczące polubownego rozwiązywania wynikłych z niej sporów.

Umowa dzierżawy - zasady ogólne

Umowa dzierżawy została unormowana przepisami art. 693 i n. k.c. Do umowy dzierżawy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące najmu. Od umowy najmu umowę dzierżawy różni w szczególności uprawienie do pobierania pożytków z przedmiotu dzierżawy. Przedmiotem dzierżawy może być zarówno rzecz ruchoma, jak i nieruchomość. Ponadto przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw.

Poniżej znajduje się fragment postanowienia projektu umowy dzierżawy warsztatu samochodowego określającego przedmiot umowy.

§ 1
Przedmiot umowy

1. Na mocy niniejszej umowy Wydzierżawiający zobowiązuje się oddać przedmiot dzierżawy Dzierżawcy do używania i pobierania pożytków, a Dzierżawca zobowiązuje się płacić czynsz dzierżawy.
2. Przedmiotem dzierżawy, o którym mowa w ustępie poprzedzającym, są następujące składniki majątkowe:
1) zabudowana nieruchomość gruntowa, usytuowana w ……………………………, przy ul. ………………………………… nr …….., nr księgi wieczystej …………………….,
2) urządzenia techniczne
- których przeznaczeniem jest prowadzenie działalności gospodarczej w postaci naprawy mechanicznej i blacharsko-lakierniczej oraz sprzedaży pojazdów mechanicznych, jak również przechowywania, składowania oraz sprzedaży części zamiennych do pojazdów mechanicznych.
3. Szczegółowy opis ilościowy i jakościowy składników majątkowych stanowiących przedmiot dzierżawy zawiera załącznik nr 3 do niniejszej umowy.
(…)

Czynsz

Czynsz w umowie dzierżawy najczęściej zastrzega się w pieniądzach. Dopuszczalne jest jednak zastrzeżenie czynszu lub świadczeniach innego rodzaju. Czynsz można również oznaczyć w ułamkowej części pożytków. W orzecznictwie sądowym wskazano, że co do zasady wysokość czynszu dzierżawy powinna odpowiadać pożytkom osiąganym z przedmiotu dzierżawy (zob. wyr. NSA z 7.2.2018 r., II FSK 3644/15, http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Strony mogą zgodnie z własnymi potrzebami określić terminy płatności czynszu. Jeżeli termin płatności czynszu nie jest w umowie oznaczony, czynsz jest płatny z dołu w terminie zwyczajowo przyjętym, a w braku takiego zwyczaju – półrocznie z dołu (zob. N. Szok, Umowy cywilne. Wzory z komentarzem, Szczecin 2023, s. 79).

Poniżej znajduje się fragment postanowienia projektu umowy dzierżawy warsztatu samochodowego określającego czynsz.

§ 2
Czynsz dzierżawy

1. Czynsz dzierżawy płatny jest w formie przelewu na rachunek bankowy Wydzierżawiającego w ………………………….., nr …………………………………………………….., w odstępach miesięcznych, w ciągu …… dni od dnia doręczenia faktury VAT, i wynosi …………………. zł netto (słownie: ……………………………………………………..). Przez dzień zapłaty rozumie się dzień uznania rachunku bankowego Wydzierżawiającego.
2. W przypadku zwłoki Dzierżawcy z zapłatą czynszu dzierżawy za co najmniej dwa pełne okresy płatności, Wydzierżawiający może wyznaczyć Dzierżawcy dodatkowy termin trzymiesięczny do zapłaty zaległości, a po jego bezskutecznym upływie umowę niniejszą wypowiedzieć bez zachowania terminu wypowiedzenia.
(…)

Ustawodawca zastrzega dla dzierżawcy uprawnienie do żądania obniżenia czynszu za dany okres gospodarczy, jeżeli wskutek okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności i które nie dotyczą jego osoby, zwykły przychód z przedmiotu dzierżawy uległ znacznemu zmniejszeniu. Pojęcia okresu gospodarczego nie należy mylić z pojęciem okresu płatności. Ten ostatni może być bowiem krótszy. Okres gospodarczy może dotyczyć np. okresu zmniejszonych obrotów w dzierżawionym przedsiębiorstwie na skutek kryzysu ekonomicznego lub epidemii, a jeżeli przedmiotem dzierżawy jest grunt rolny, może pojęcie to może dotyczyć okresu suszy drastycznie zmniejszającej plony (zob. N. Szok, Umowy…).

Obowiązki dzierżawcy

Do obowiązków dzierżawcy należy przede wszystkim zapłata czynszu, co wynika z definicji umowy dzierżawy. Ponadto dzierżawca powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki. Nie może on też zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego. Do kwestii tej odnosi się poniższy fragment projektowanego postanowienia umowy dzierżawy.

§ 5
Sposób używania przedmiotu dzierżawy

1. Dzierżawca będzie używał przedmiotu dzierżawy na własne ryzyko i w ramach prowadzenia własnego przedsiębiorstwa.
2. Dzierżawca nie może:
1) zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy,
2) używać przedmiotu dzierżawy w sposób niezgodny z wymaganiami prawidłowej gospodarki,
3) w jakikolwiek sposób czynić korzystanie z nieruchomości sąsiednich uciążliwym.
(…)
4. Dzierżawca nie może oddawać przedmiotu dzierżawy do bezpłatnego używania ani go poddzierżawiać pod rygorem wypowiedzenia przez Wydzierżawiającego niniejszej umowy bez zachowania terminu wypowiedzenia.

(...)

Stosownie do art. 697 k.c. dzierżawca ma obowiązek dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym. Obowiązki dzierżawcy sięgają dalej niż obowiązki najemcy, wykraczając poza kryterium drobnych nakładów związanych ze zwykłym używaniem rzeczy. Przyjmuje się w orzecznictwie sądowym, że dzierżawca, który realizuje obowiązek wskazany w tym przepisie, nie ma żadnych podstaw do żądania od wydzierżawiającego zwrotu poczynionych wydatków (zob. wyr. SA w Krakowie z 29.1.2016 r., I ACa 1461/15, http://orzeczenia.krakow.sa.gov.pl).

Umowa o mediację

Umowa o mediację może stanowić część innej umowy, określającej podstawowy stosunek prawny. W omawianym przypadku podstawowy stosunek prawny wyznacza umowa dzierżawy, natomiast klauzula mediacyjna jest jej częścią. Warto wiedzieć jednak, że umowa o mediację może zostać zawarta także po nawiązaniu podstawowego stosunku prawnego, zarówno w formie aneksu do umowy, jak i w formie odrębnej. Zasadnicza treść umowy o mediację obejmuje przedmiot mediacji i osobę mediatora lub sposób jego wyboru. Strony mogą wzbogacić umowę o mediację także dodatkowymi postanowieniami, według zasady swobody kontraktowania.

Poniżej znajduje się fragment postanowienia projektu umowy dzierżawy stanowiącego umowę o mediację.

§ 7
Mediacja

1. W razie zaistnienia w przyszłości sporu na gruncie niewykonania albo nienależytego wykonania niniejszej umowy, Strony zobowiązują się czynić starania o jego rozwiązanie w drodze przedprocesowej mediacji.
2. Mediacja będzie prowadzona w ośrodku mediacyjnym ………………………, w ………………………, na podstawie obowiązującego w nim regulaminu. Na mediatora wyznacza się ……………………… a w braku możliwości wykonywania przez tę osobę funkcji mediatora - ……………………… .
3. Strony biorące udział w mediacji są obowiązane zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedziały się w związku z prowadzeniem mediacji.
4. Koszty prowadzenia mediacji, w tym wynagrodzenie mediatora, obciążają Strony w równych częściach.
(…)

Zawarcie umowy o mediację powoduje ten skutek, że w razie wszczęcia przez stronę postępowania sądowego z pominięciem mediacji, pozwany ma prawo zgłoszenia zarzutu przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy (art. 202[1] k.p.c.). Wówczas sąd zobowiązany jest skierować strony do mediacji. W razie oczywiście nieuzasadnionej odmowy poddania się mediacji sąd może włożyć na stronę obowiązek pokrycia wynikłych z tej okoliczności kosztów (art. 103 § 2 k.p.c.). Zasady przeprowadzania mediacji ustawodawca określa w art. 183(1) i n. k.p.c.

__________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze oraz Instagramie