Zawarcie porozumienia w sprawie rozwiązania umowy o pracę jest zdarzeniem prawnym prowadzącym do ustania stosunku pracy na zasadach ustalonych przez strony.
Rozwiązanie każdej umowy cywilnej może nastąpić za porozumieniem stron. Uprawnienie stron do rozwiązania umowy opiera się na zasadzie swobody kontraktowania (art. 353[1] k.c.), wedle której kontrahenci są władni nie tylko kształtować treść łączącego ich stosunku prawnego w zgodzie z własną wolą (w granicach prawa), ale również decydować o tym, czy ów stosunek prawny ma nadal trwać.
W odniesieniu do umowy o pracę Kodeks pracy dopuszcza wprost jej rozwiązanie na mocy porozumienia stron (zob. art. 30 § 1 pkt 1 k.p.). Porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę stanowi w istocie umowę, której treść może być kształtowana dowolnie, o ile mieści się to w granicach prawa bezwzględnie wiążącego. Warto w tym miejscu podkreślić, że żadna czynność prawna, w tym umowa, nie może być sprzeczna z ustawą oraz zasadami współżycia społecznego, a ponadto jej celem nie może być obejście ustawy (zob. art. 58 k.c.).
Trzeba zauważyć, że założeniem porozumienia jest bezkonfliktowe zakończenie współpracy pomiędzy stronami. W ten sposób możliwe jest ułożenie warunków ustania każdego stosunku pracy w sposób uwzględniający interesy zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Z punktu widzenia pracodawcy niewątpliwą zaletą porozumienia rozwiązującego umowę o pracę jest wykluczenie ewentualnych roszczeń pracownika, które są charakterystyczne dla jednostronnych czynności prowadzących do rozwiązania umowy o pracę (odszkodowanie, przywrócenie do pracy). W przypadku porozumienia nie zasięga się również opinii organizacji związkowej.
Ważne
Porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę może spowodować obowiązek wypłaty pracownikowi odprawy na podstawie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych (zob. art. 1 ZwGrupU).
Porozumienie rozwiązujące umowę o pracę może okazać się niekorzystne dla pracownika zamierzającego skorzystać z prawa do zasiłku. Prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy (zob. art. 75 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
Najważniejszą częścią porozumienia rozwiązującego umowę są postanowienia merytoryczne. Powinna je poprzedzać komparycja (tzw. główka). W jej ramach wskazuje się tytuł dokumentu, oznacza precyzyjnie strony, jak też datę i miejsce zawarcia porozumienia. Porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę powinno być podpisane przez pracodawcę (ewentualnie występującą w jego imieniu, należycie umocowaną osobę) oraz przez pracownika. Jeżeli strony korzystają z usług pełnomocników, wystarczające są ich podpisy (wówczas do umowy warto dołączyć kopie pełnomocnictw). Porozumienie powinno określać również przedmiot, czyli zakres spraw, do których się odnosi. Określenie przedmiotu umowy ułatwia jej późniejszą interpretację.
Porozumienie rozwiązujące umowę o pracę warto zawrzeć w formie pisemnej. Porozumienie zawarte w formie mniej solennej (ustnej, dorozumianej) nie pociąga za sobą sankcji nieważności, jednak w razie sporu w takim przypadku mogą zaistnieć poważne trudności w ustaleniu jego treści, a nawet w wykazaniu, że jego zawarcie miało miejsce.
Kolejnym krokiem jest stworzenie najważniejszych postanowień części merytorycznej porozumienia, czyli fragmentu, z którego wynikają prawa i obowiązki stron. Celem porozumienia w sprawie rozwiązania umowy o pracę jest spowodowanie skutku prawnego w postaci ustania stosunku pracy. Wola spowodowania tego skutku powinna być w sposób jasny wyrażona w zawieranym porozumieniu, jak w poniższym fragmencie projektu porozumienia w sprawie rozwiązania umowy o pracę.
(…)
§ 2
Rozwiązanie umowy o pracę
1. Strony rozwiązują z dniem zawarcia niniejszego porozumienia umowę o pracę zawartą w dniu …………………………… na czas …………………………………….. (umowa o pracę).
2. Pracodawca wydaje Pracownikowi świadectwo pracy, a Pracownik kwituje jego odebranie.
3. Strony zgodnie potwierdzają, że:
1) Pracodawca nie zalega wobec Pracownika z zapłatą wynagrodzenia za pracę oraz jakichkolwiek innych świadczeń pieniężnych,
2) Pracownikowi nie przysługuje na dzień zawarcia niniejszego porozumienia zaległy urlop wypoczynkowy.
(…)
Cechą szczególną porozumienia w sprawie rozwiązania umowy o pracę jest to, że rozwiązanie umowy nie następuje z zachowaniem okresu wypowiedzenia. W takim przypadku czynność prawna w postaci wypowiedzenia umowy nie następuje. Dlatego też bardzo ważną częścią porozumienia jest wskazanie daty ustania stosunku pracy, przy czym może być to zarówno data wcześniejsza, jak i późniejsza niż ta, która wynikałaby z wypowiedzenia umowy.
Warto także dostrzec potrzebę odniesienia się przez strony do obowiązków wynikających z samej umowy o pracę. Na dzień zawarcia porozumienia pracownikowi może przysługiwać urlop wypoczynkowy. Ponadto pracodawca może zalegać z zapłatą wynagrodzenia. Tego typu obowiązki nie mogą zostać pominięte w realizacji, ponieważ wynikają z unormowań bezwzględnie wiążących. Z kolei po stronie pracownika może występować np. konieczność pokrycia ewentualnych szkód wyrządzonych w związku z nienależytym wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Innymi słowy, pracownik może zalegać wobec pracodawcy z realizacją świadczenia pieniężnego, które na dzień zawarcia porozumienia nie zostało potrącone z wynagrodzenia. Wszystkie te elementy powinny znaleźć odzwierciedlenie w treści porozumienia rozwiązującego umowę o pracę po to, aby doprowadzić do całkowitego uregulowania wzajemnych zobowiązań stron wynikających ze stosunku pracy.
Porozumienie w sprawie rozwiązania umowy o pracę wieńczą postanowienia końcowe.
_____________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
Porozumienie wekslowe w praktyce
2024-02-04 21:06
Umowa zawarta pod wpływem podstępu
2022-11-13 18:11
Zawarcie umowy przez fałszywy organ osoby prawnej
2022-04-03 17:33
Wnioskujesz o wakacje kredytowe? Oto najczęstsze problemy
2022-09-07 21:00
Zawarcie ugody powinno kończyć postępowanie dyscyplinarne lekarzy
2022-08-06 13:35
Zasadnicze elementy klasycznej umowy o dzieło
2022-03-13 10:14
Wniosek o uchylenie mandatu karnego
2023-06-26 08:20
