W dniu 3 lipca 2024 r. Sąd Najwyższy podjął tzw. siódemkową uchwałę, w której rozstrzygnął zagadnienie prawne dotyczące zakresu dopuszczalnych rozstrzygnięć wydawanych przez sąd drugiej instancji rozpoznający apelację, w sytuacji gdy w procesie strona powodowa zgłosiła zarówno żądanie główne, jak i żądanie ewentualne.
Uchwała składu siedmiu sędziów SN brzmi:
„Jeżeli sąd drugiej instancji, w wyniku rozpoznania apelacji od wyroku uwzględniającego żądanie główne, uznaje to żądanie za niezasadne, powinien zmienić zaskarżony wyrok, oddalając żądanie główne i oznaczając zmieniony wyrok jako częściowy, oraz uchylić zawarte w nim rozstrzygnięcie o kosztach procesu. W takim wypadku sąd drugiej instancji pozostawia rozpoznanie żądania ewentualnego sądowi pierwszej instancji”.
Rozstrzygnięcie zapadło wskutek przedstawienia następującego zagadnienia prawnego:
„Czy sąd drugiej instancji, rozpoznając apelację od wyroku uwzględniającego żądanie główne, oparte na założeniu nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy (zwłaszcza na założeniu nieważności umowy), i uznając żądanie główne za nieuzasadnione, powinien rozpoznać żądanie ewentualne, oparte na założeniu abuzywności niektórych postanowień tej umowy, nieprowadzącej jednak do nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z tej umowy, o którym to żądaniu sąd pierwszej instancji nie orzekł, czy też powinien uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania (art. 386 § 4 k.p.c.)?"
Sąd Najwyższy przyjął, że w razie stwierdzenia zasadności apelacji kwestionującej uwzględnienie żądania głównego obowiązkiem sądu drugiej instancji jest dokonanie zmiany zaskarżonego orzeczenia przez oddalenie żądania głównego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Nie ma natomiast możliwości uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania na podstawie art. 386 § 2 lub 4 k.p.c. Oddalenie żądania głównego w postępowaniu apelacyjnym ma ten skutek, że rozpoznane pozostaje wówczas tylko jedno ze zgłoszonych w sprawie żądań, a zmieniony wyrok sądu pierwszej instancji uzyskuje wówczas przymiot wyroku częściowego. W takiej sytuacji kompetencja do orzekania o żądaniu ewentualnym przysługuje sądowi pierwszej instancji, który wcześniej nie orzekał o jego zasadności. Na korzyść takiego stanowiska przemawia to, że rozstrzygnięcie po raz pierwszy przez sąd odwoławczy o żądaniu ewentualnym pozbawiałoby obie strony prawa do rozpoznania sprawy w dwuinstancyjnym postępowaniu sądowym – czytamy w komunikacie SN.
Źródła:
Komunikat SN o sprawie III CZP 61/23, https://www.sn.pl
Uchwała SN(7) z 3.7.2024 r., III CZP 61/23, https://www.sn.pl
_____________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
Prokuratorzy zawalczą o wynagrodzenia przed TK
2023-08-12 08:00
SN o terminie wniesienia skargi kasacyjnej
2024-02-01 08:54
TK orzekł w sprawie zwrotu kosztów wynagrodzenia obrońcy
2023-10-05 12:00
7 grudnia SN oceni ważność referendum ogólnokrajowego
2023-12-03 08:00
Prezydent wyznaczył sędziów Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN
2022-09-18 08:30
SN wypowiedział się w sprawie zabezpieczenia praw wyborczych
2023-09-19 07:00
