SN o niewykonalności zapisu na sąd polubowny

Redakcja
2024-01-29 09:07
Komentarze (0)

Obiektywna niemożność poniesienia kosztów koniecznych do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przed sądem polubownym może pociągać za sobą niewykonalność zapisu na sąd polubowny - argumentuje Sąd Najwyższy.

Niewykonalność zapisu na sąd polubowny

Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2024 r., II CSKP 897/22, Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone skargą kasacyjną postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie oddalające zażalenie powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie o odrzuceniu pozwu na skutek uwzględnienia zarzutu zapisu na sąd polubowny (art. 1165 § 1 k.p.c.). Sąd Najwyższy przyjął, że obiektywna niemożność poniesienia kosztów, których wyłożenie jest konieczne do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przed sądem polubownym, może pociągać za sobą niewykonalność zapisu na sąd polubowny w rozumieniu art. 1165 § 2 k.p.c.

Poniżej prezentujemy wyciąg z ustawy procesowej.

Art. 1165 § 1. W razie wniesienia do sądu sprawy dotyczącej sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.
§ 1(1). Sąd z urzędu odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli dotyczy on sporu, który był przedmiotem sprawy umorzonej na podstawie art. 1161(1) § 2.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, gdy zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny, niewykonalny albo utracił moc, jak również wtedy, gdy sąd polubowny orzekł o swej niewłaściwości.
§ 3. Wniesienie sprawy do sądu nie stanowi przeszkody do rozpoznania sprawy przez sąd polubowny.
§ 4. Przepisy paragrafów poprzedzających stosuje się także, gdy miejsce postępowania przed sądem polubownym znajduje się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej lub nie jest oznaczone.

Niewykonalność zapisu uzależniona od wystąpienia odpowiednich warunków

W świetle argumentów zaprezentowanych przez Sąd Najwyższy, niewykonalność zapisu na sąd polubowny zachodzi wówczas, gdy usunięcie bariery finansowej jest niemożliwe w postępowaniu przed sądem polubownym przy zastosowaniu rozwiązań regulaminowych łagodzących ciężar poniesienia kosztów arbitrażu, jeżeli takie są dostępne. Niekiedy też bariera ta może zostać pokonana przy udziale strony przeciwnej, która zadeklarować wyłożenie kosztów niezbędnych do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania arbitrażowego.

Zapis na sąd polubowny nie oznacza zrzeczenia się ochrony sądowej

Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że rezygnacja z rozstrzygnięcia sporu przez sąd państwowy jest wyrazem autonomii woli jednostki, która jednak - ze względu na fundamentalną wagę prawa do sądu w demokratycznym państwie prawnym - nie jest nieograniczona. Dokonując zapisu na sąd polubowny strony wyłączają rozpoznanie sprawy przez sąd, ale nie zrzekają się ochrony sądowej w ogólności.

Źródło:
Komunikat SN o sprawie II CSKP 897/22, https://www.sn.pl/aktualnosci/SitePages/Komunikaty_o_sprawach.aspx?ItemSID=625-b6b3e804-2752-4c7d-bcb4-7586782a1315&ListName=Komunikaty_o_sprawach [dostęp: 28.1.2024 r.].

___________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze