SN: Skarb Państwa jest właścicielem gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi

Źródło grafiki: https://pixabay.com/photos/waterdrop-drops-raindrop-597109/

Redakcja
2025-04-07 10:00
Komentarze (0)

Sąd Najwyższy zbadał, czy dopuszczalne jest przeniesienie prawa własności gruntu zajętego przez wody powierzchniowe płynące.

SN uwzględnia skargę kasacyjną

W dniu 3 kwietnia 2025 r. SN wydał postanowienie, w którym uwzględnił skargę kasacyjną nabywcy nieruchomości (obdarowanego) i uchylił postanowienie Sądu drugiej instancji oddalające apelację od odmowy wpisu własności w księdze wieczystej, wraz z poprzedzającym go postanowieniem Sądu pierwszej instancji oddalającym wniosek o wpis. Jak wynika ze stanu faktycznego sprawy, sądy obu instancji uznały wpis prawa własności nabywcy nieruchomości za niedopuszczalny, ponieważ zgodnie z ewidencją gruntów w skład działki będącej przedmiotem darowizny wchodzą także grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi. Na podstawie art. 216 ust. 1 i 2 Prawa wodnego grunty te stanowią własność Skarbu Państwa i nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu. Do przeniesienia własności działki zawierającej takie grunty konieczne jest wyodrębnienie z nieruchomości gruntów Skarbu Państwa.

Obrót cywilnoprawny nieruchomościami nie przenosi własności gruntów zajętych przez wody powierzchniowe płynące

Wydając postanowienie Sąd Najwyższy uznał, że Skarb Państwa z mocy prawa jest właścicielem gruntów pod wodami powierzchniowymi płynącymi, nawet jeżeli nie została wydana, przewidziana w art. 219 Prawa wodnego, decyzja właściwego ministra ustalająca taki charakter wód. Obrót cywilnoprawny nieruchomościami nie przenosi własności gruntów zajętych przez wody powierzchniowe płynące (art. 143 k.c.), a tym samym zbycie nieruchomości nie narusza art. 216 ust. 2 Prawa wodnego. Wydanie decyzji ustalającej charakter wód podlega ujawnieniu w ewidencji gruntów, lecz nie w księdze wieczystej. Podstawą do wydzielenia ewidencyjnego gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa na podstawie art. 216 ust. 1 Prawa wodnego, jest decyzja starosty wydana na podstawie art. 218 Prawa wodnego. Prawo nie uzależnia możliwości zbycia nieruchomości, z której nie wydzielono gruntu Skarbu Państwa pod śródlądowymi wodami płynącymi, od dokonania takiego wydzielenia.

Komentarz

Przywołany przez SN art. 143 k.c. określa garnice prawa własności gruntu i stanowi, że w granicach określonych przez społeczno-gospodarcze przeznaczenie gruntu własność gruntu rozciąga się na przestrzeń nad i pod jego powierzchnią, przy czym przepis ten nie uchybia przepisom regulującym prawa do wód.Taką regulację stanowi chociażby art. 216 ustawy Prawo wodne, który stanowi, że grunty pokryte śródlądowymi wodami płynącymi, wodami morza terytorialnego oraz morskimi wodami wewnętrznymi stanowią własność właściciela tych wód (ust.1), przy czym grunty, o których mowa w ust. 1, nie podlegają - co do zasady - obrotowi cywilnoprawnemu (ust. 2). Artkuł 218 Prawa wodnego przesądza zaś, że grunty pokryte śródlądowymi wodami płynącymi stanowiącymi własność Skarbu Państwa są zasobem nieruchomości Skarbu Państwa. Zatem istnieje możliwość zbycia nieruchomości pokrytej częściowo wodami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, a prawo nie uzależnia możliwości zbycia nieruchomości, z której nie wydzielono gruntu Skarbu Państwa pod śródlądowymi wodami płynącymi, od dokonania takiego wydzielenia.

Źródło:

Postanowienie SN z dnia 3 kwietnia 2025 r. (sygn. akt II CSKP 2113/22)

___________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze oraz Instagramie