Uchwałą z dnia 23 listopada 2023 r. Sąd Najwyższy rozstrzygnął, kogo w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego, jeśli zostało ono uprzednio zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem porozumienia między nim a dłużnikiem co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, obciąża opłata egzekucyjna.
Omawiana uchwała SN jest odpowiedzią naprzedstawione zagadnienie prawne, które przedstawił Sąd Rejonowy w Grudziądzu. Sprowadzało się ono do pytania, czy w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa na podstawie art. 823 k.p.c. w związku z bezczynnością wierzyciela, jeśli postępowanie egzekucyjne uprzednio zostało zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem porozumienia co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, zawarcie tego porozumienia przenosi obowiązek poniesienia opłaty egzekucyjnej ustalonej na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 210 ze zm.) z wierzyciela na dłużnika.
Sąd Najwyższy ocenił, że w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa na podstawie art. 823 k.p.c., jeśli postępowanie egzekucyjne zostało uprzednio zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem porozumienia między nim a dłużnikiem co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, opłata egzekucyjna ustalona na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych obciąża dłużnika. Wydajac powyższe rozstrzygnięcie, SN miał na względzie, że zdanie pierwsze art. 29 ust. 1 u.k.k. przewiduje dwie odrębne sytuacje, w których wierzyciel ponosi koszty postępowania egzekucyjnego w wysokości 5% opłaty stosunkowej w związku z jego umorzeniem. Po pierwsze, gdy umorzenie postępowania następuje na wniosek wierzyciela, po drugie – gdy ma ono miejsce na skutek jego bezczynności.
Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na dwa wyjątki od tej zasady, związane z przyczynami umorzenia postępowania, których wystąpienie prowadzi do przerzucenia obowiązku poniesienia opłat egzekucyjnych na dłużnika, który dał powody do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Pierwsza przyczyna wiąże się ze spełnieniem świadczenia przez dłużnika w terminie miesiąca od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. Druga - z zawarciem w tym terminie porozumienia między wierzycielem a dłużnikiem dotyczącego sposobu lub terminu spełnienia świadczenia. W takich sytuacjach opłata ta obciąża dłużnika, przy czym okoliczności te musi, w razie wątpliwości, wykazać wierzyciel.
Sąd Najwyższy stwierdził, że w świetle wykładni językowej i celowościowej nie można uznać, że oba wyjątki dotyczą wyłącznie sytuacji, w której wierzyciel wnosi o umorzenie postępowania, natomiast ich zastosowanie wyłączone jest, gdy dochodzi do umorzenia postępowania z powodu bezczynności wierzyciela na skutek zawarcia porozumienia z dłużnikiem. Wątpliwość dotyczy więc sytuacji bezczynności wierzyciela, gdy ta jest skutkiem zawartego z dłużnikiem porozumienia co do spłaty egzekwowanych zobowiązań.
Dlatego też SN przyjął, że w sytuacji, gdy wierzyciel i dłużnik zawarli porozumienie co do spłaty, na co powoła się wierzyciel, i co w razie wątpliwości wykaże przedstawiając, np. ugodę, działa w zaufaniu do dłużnika, który dał podstawy do wszczęcia egzekucji, umorzenie zawieszonego postępowania egzekucyjnego na skutek bierności wierzyciela, który pozostaje w zaufaniu do zawartego porozumienia z dłużnikiem, daje podstawy do obciążenia kosztami dłużnika. Wierzyciel - zdaniem SN - musi wykazać, a nie tylko powołać się na fakt zawarcia porozumienia. Uprawdopodobnienie nie jest wystarczające.
Źródło:
Uchwała SN z dnia 23 listopada 2023 r. (sygn. akt IIII CZP 42/23).
___________________________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
Ubezpieczenie wspólnika pasywnego w spółce komandytowej
2022-11-20 16:35
TK oceni zasady wynagradzania sędziego w 2023 roku
2023-02-16 11:20
SN orzekł, czy wniesienie pisma przez e-PUAP wywoła skutek procesowy
2023-06-05 09:00
SN o skutkach przyczynienia się poszkodowanego do wypadku
2024-02-24 19:53
