Brak wykształconej linii orzecznictwa dotyczącego sposobu rozliczenia wartości bezpodstawnego wzbogacenia, przybierającego postać świadczenia pieniężnego spowodował, że kwestią tą zajmie się SN w powiększonym składzie.
W omawianej sprawie przedmiotem rozliczenia była wartość bezpodstawnego wzbogacenia po stronie pozwanej, wynikającego z faktu ustania wieloletniego konkubinatu, w trakcie którego doszło do przyjęcia przez nią od powoda kwot pieniężnych z przeznaczeniem na pokrycie części cen zakupu dwóch nieruchomości (mieszkania z garażem i garażu), nabytych przez pozwaną wyłącznie we własnym imieniu (na swoje nazwisko). Pomimo takiego sposobu nabycia nieruchomości, ustalono, że celem przysporzenia było zaspokojenie potrzeb wspólnoty konkubenckiej łączącej strony, a nie indywidualnego interesu pozwanej, a co za tym idzie – przysporzenia nie miały charakteru darowizny.
Sąd Okręgowy, dokonując rozliczenia ww. kwot na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, zasądził sumę odpowiadającą iloczynowi aktualnej wartości nieruchomości i procentowego udziału, jaki wręczone kwoty stanowiły w cenie zakupu nieruchomości. Tymczasem Sąd Apelacyjny po rozpatrzeniu apelacji pozwanej zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji i zasądził wyłącznie sumę wręczonych kwot nominalnych. Sąd ten uznał bowiem – powołując się na wyrok SN z 18 stycznia 2017 r., V CSK 198/16 – że przyjęta przez Sąd Okręgowy metoda, polegająca na zasądzeniu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia kwoty odpowiadającej aktualnemu stanowi wzbogacenia, jest właściwa wyłącznie w odniesieniu do świadczeń, które są świadczeniami niepieniężnymi. W przypadku świadczeń pieniężnych obowiązek zwrotu obejmuje zasadniczo kwotę nominalną, a jedynie w warunkach określonych w art. 3581 § 3 k.c. sąd może zmienić wysokość tego świadczenia. Powód z takim żądaniem jednak nie wystąpił i wobec tego waloryzacja świadczeń należnych powodowi w powyższym trybie nie była objęta kognicją sądu ze względu na zakaz orzekania ponad żądanie unormowany w art. 321 § 1 k.p.c.
Rozpatrując skargę kasacyjną powoda, Sąd Najwyższy dostrzegł brak wykształconej linii orzecznictwa dotyczącego sposobu rozliczenia wartości bezpodstawnego wzbogacenia, przybierającego postać świadczenia pieniężnego. Biorąc pod uwagę powyższe, jak również aktualność problemu wobec zmian kulturowych w społeczeństwie oraz występowanie argumentów jurydycznych i aksjologicznych przemawiających za każdym ze wspomnianych wyżej sposobów rozliczenia, Sąd Najwyższy postanowił poddać kwestię pod rozwagę rozszerzonego składu tego Sądu, formułując poniższe zagadnienie prawne.
Z uwagi na powyzsze Sąd Najwyższy postanowił przekazać powiększonemu składowi SN następujące zagadnienie prawne, budzące poważne wątpliwości i sprowadzające się do pytania:
"Czy rozliczenie pomiędzy byłymi konkubentami kwoty pieniężnej przekazanej przez jednego z nich na zakup nieruchomości przez drugiego konkubenta wyłącznie w jego własnym imieniu następuje w kwocie nominalnej, jeżeli nie zostało zgłoszone żądanie jej waloryzacji, czy z uwzględnieniem zmiany wartości nieruchomości po jej zakupie?"
Sprawę zarejestrowano pod sygnaturą II CSKP 1611/22.
Źródło:
Komunikat SN, http://www.sn.pl/aktualnosci/
___________________________________________________
Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.
PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy
Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze
SN o terminie wniesienia skargi kasacyjnej
2024-02-01 08:54
NSA rozpozna skargę policyjnego sygnalisty
2022-09-21 13:20
Ubezpieczenie wspólnika pasywnego w spółce komandytowej
2022-11-20 16:35
7 grudnia SN oceni ważność referendum ogólnokrajowego
2023-12-03 08:00
