Zastrzeżenie numeru PESEL już możliwe

Redakcja
2023-11-18 10:00
Komentarze (0)

Zastrzeżenie numeru PESEL to odpowiedź ustawodawcy na coraz częstsze przypadki kradzieży danych. W jaki sposób można zastrzec numer PESEL?

Zakres nowelizacji

Ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. z 2023 r. poz. 1394) zmodyfikowano postanowienia szeregu aktów normatywnych, w tym ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie, ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, czy ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych. Nowela jest również istotna z punktu widzenia ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności. To właśnie wśród regulacji zawartych w tym akcie normatywnym znalazł się Rozdział 3a „Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, zasady i tryb udostępniania danych z rejestru zastrzeżeń numerów PESEL oraz zasady i tryb zastrzegania i cofania zastrzeżenia numeru PESEL”.

Cel nowelizacji

Nowela ma za zadanie wprowadzenie rozwiązań zapobiegających zaciągnięciu na skradzione dane identyfikujące osobę różnego rodzaju zobowiązań w postaci np. kredytów i pożyczek oraz otwierania rachunków rozliczeniowych przeznaczonych do wykorzystania w działalności przestępczej. Regulacja ma również chronić prawa do nieruchomości przez nałożenie konieczności sprawdzania przez notariuszy czy numer PESEL jest zastrzeżony, w przypadku sprzedaży lub obciążania nieruchomości (zob. uzas. projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości, Sejm RP IX kadencji, druk Nr 3251, https://sejm.gov.pl).

Rejestr zastrzeżeń numeru PESEL

Nowela nakłada na ministra właściwego do spraw informatyzacji obowiązek prowadzenia rejestru zastrzeżeń numerów PESEL w celu zapobiegania negatywnym konsekwencjom nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych osób, które dokonają zastrzeżenia numeru PESEL. W rejestrze zastrzeżeń numeru PESEL, który jest prowadzony od dnia 17 listopada 2023 r., gromadzone są dane dotyczące osób pełnoletnich.

W rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL gromadzone są następujące dane:
1) numer PESEL;
2) informacja o zastrzeżeniu numeru PESEL;
3) informacja o chwili zastrzeżenia numeru PESEL;
4) informacja o cofnięciu zastrzeżenia numeru PESEL;
5) informacja o chwili cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL;
6) oznaczenie organu albo podmiotu rejestrującego zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL.

Ważne
Można zastrzec numer PESEL już od dnia 17 listopada 2023 r. Natomiast dopiero od dnia 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe będą zobowiązane do tego, aby weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki.

Możliwe zastrzeżenie oraz cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL

Wejście w życie omawianego rozwiązania umożliwia nieodpłatne zastrzeżenie oraz cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL. Przez zastrzeżenie numeru PESEL rozumie się zamieszczenie w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL informacji o zastrzeżeniu numeru PESEL. Rejestrując zastrzeżenie i cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, odnotowuje się chwilę dokonania tej czynności oznaczaną jako dzień, godzina, minuta i sekunda.

Sposób zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL

Zastrzeżenia i cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL dokonać można poprzez aplikację mObywatel, jak i na pisemny wniosek składany osobiście w organie dowolnej gminy. Ustawa umożliwia także świadczenie usługi przez bank krajowy, spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową oraz operatora pocztowego.

Zastrzeżenie oraz cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL stanowi usługę nieodpłatną.

Zastrzeżenie numeru PESEL z urzędu

Zasadniczo zastrzeżenia numeru PESEL dokonuje się na wniosek. Niekiedy jednak następuje to z urzędu. Mowa o przypadkach:
1) unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego lub zgłoszenia podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych;
2) rejestracji w rejestrze PESEL daty zgonu albo daty znalezienia zwłok.

___________________________________________________

Treści publikowane w serwisie internetowym PlanetaPrawo.pl mają charakter informacyjno-edukacyjny. Nie stanowią one porad prawnych i nie zastępują profesjonalnej pomocy prawnej. Administrator nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki związane z ich wykorzystywaniem. Wszelkie prawa zastrzeżone – powołując się na publikację podaj źródło. Wykorzystywanie zawartości serwisu internetowego PlanetaPrawo.pl jako danych treningowych AI jest zabronione.

PlanetaPrawo.pl - przepisy, praktyczne komentarze, orzecznictwo, marketing prawniczy

Odwiedź nasz Sklep, polub nas na Facebooku, obserwuj nas na Twitterze